Kefaletle Serbest Kalma (Güvence Bedeli) Nedir?

Kefaletle serbest kalma bir diğer adıyla güvence bedeli Ceza Muhakemeleri Kanunu kapsamında düzenlenen çeşitli adli kontrol tedbirlerinden birisidir.

Kefaletle serbest kalma (güvence bedelinin) uygulanabilmesi açısından sağlanması gereken bazı şartlar vardır. Söz konusu şartların sağlanması halinde ve de mahkemenin takdirince şüpheli veya sanık hakkında kefaletle serbest kalma kararı uygulanacaktır.

Huzurdaki yazımızda kefaletle serbest kalma (güvence bedeli), uygulamadaki şartları, geri verilmesine ve ilgili maddelere değineceğiz. Keyifli okumalar dileriz.

---

Ceza Hukuku ile ilgili daha detaylı bilgi almak ve Ceza Hukuku alanındaki diğer konularda bilgi edinmek isterseniz, ilgili sayfayı ziyaret edebilirsiniz.

---

Kefalet Serbest Kalma (Güvence Bedeli) Nedir?

Suçtan sorumlu şüpheli veya sanığın tutuklanması yerine maddi durumu göz önünde bulundurularak ve de cumhuriyet savcısının isteği üzerine hakimce belirlenecek bir meblağ karşılığında tutuklamaya başvurulmadan yargılama yapılması olarak tanımlanan bir adli kontrol tedbirdir.

Sadece tutuklaması yapılmayan suçtan sorumlu şüpheli veya sanık için değil aynı zamanda tutuklaması gerçekleşen şüpheli veya sanık için de kefaletle serbest kalma (güvence bedeli) uygulanabilecektir. Yani şüpheli veya sanık hakkında gerek soruşturma gerekse kovuşturma aşamalarında kefaletle serbest kalma (güvence bedeli) kararı yetkili merciiler tarafından uygulanabilmektedir.

Hakimce belirlenecek olan, şüpheli veya sanığın ödemekle yükümlü olduğu meblağ maddi durumuyla da orantılı olmalıdır.

Şüpheli veya sanığın ödeme şekli de yine ödeyeceği miktarda olduğu gibi maddi durumu değerlendirilerek belirlenecek bir başka husustur.

Adli Kontrol Nedir?

Kanun hükmünde çeşitli adli kontrol uygulamaları düzenlenmekle birlikte bunlardan birisi de kefaletle serbest bırakmadır.

Bir suç sebebiyle yürütülen soruşturmada, 100. Maddede belirlenen tutuklama sebeplerinin varlığı halinde, şüphelinin tutuklanması yerine adlî kontrol altına alınmasına karar verilebilir.

Kanunda tutuklama yasağı öngörülen hallerde de adlî kontrole ilişkin hükümler uygulanabilmektedir.

---

Adli Kontrol konusu hakkında daha detaylı bilgi almak isterseniz, ilgili içeriğimizi ziyaret edebilirsiniz.

---

Adlî kontrol, uygulandığı hallerde şüpheli aşağıda gösterilen bir veya birden fazla yükümlülüğe tabi tutulmaktadır, bunlar:

• Yurt dışına çıkamamak.
• Hâkim tarafından belirlenen yerlere, belirtilen süreler içinde düzenli olarak başvurmak.
• Gerektiğinde kaleme, makbuz karşılığında sürücü belgesini teslim etmek.
• Özellikle uyuşturucu, uyarıcı veya uçucu maddeler ile alkol bağımlılığından arınmak amacıyla, hastaneye yatmak dahil, tedavi veya muayene tedbirlerine tâbi olmak ve bunları kabul etmek.
• Şüphelinin parasal durumu göz önünde bulundurularak, miktarı ve bir defada veya birden çok taksitlerle ödeme süreleri, Cumhuriyet savcısının isteği üzerine hâkim tarafından belirlenen bir güvence miktarını yatırmak.
• Cumhuriyet savcısının istemi üzerine hâkim tarafından miktarı ve ödeme süresi belirlenecek parayı suç mağdurunun haklarını güvence altına almak üzere aynî veya kişisel güvenceye bağlamak.
• Aile yükümlülüklerini yerine getireceğine ve adlî kararlar gereğince ödemeye mahkûm edildiği nafakayı düzenli olarak ödeyeceğine dair güvence vermek.

---

Yurt Dışına Çıkış Yasağı ile ilgili de bilgi almak isterseniz, içeriğimizi ziyaret edebilirsiniz.

---

Kefaletle Serbest Kalma (Güvence Bedeli) Uygulanmasının Şartları

Kefaletle serbest kalma bir diğer adıyla güvence bedelinin uygulanabilmesi açısından sağlanması gereken bazı şartlar vardır. Bunlar;

• Suçtan sorumlu şüpheli veya sanık hakkında kuvvetli suç şüphesi
• Tutuklama sebebi
• Güvence bedelinin uygulanmasına ilişkin Cumhuriyet savcısının talebi

Kefaletle Serbest Kalmanın (Güvence Bedeli) Amacı Nedir?

Kefaletle serbest kalmanın (güvence bedeli) amacı şüpheli veya sanık kişinin kaçmasının önlenmesi amacını taşımaktadır. Aynı zamanda mağdurun zararının ve şüpheli veya sanığın aile hukukundan kaynaklanan yükümlülüklerinin teminat altına alınması amacını da taşımaktadır.

Kefaletle Serbest Kalmanın (Güvence Bedeli) Geri Verilmesi Nedir?

Şüpheli veya sanığın “Güvence” başlıklı 113. Maddede sayılan bütün usul işlemlerine uygun davranması ve yükümlülüklerini yerine getirmesi halinde güvence bedelinin belirli bir kısmı kendisine geri verilecektir.

Suç mağduruna veyahut nafaka alacaklısına verilmeyen güvence bedelinin kalan kısmı, kovuşturmaya yer olmadığına karar verilmesi halinde veya beraat kararları verildiği takdirde şüpheli veya sanığa geri verilmesi suretiyle iade edilecektir.

Kefaletle Serbest Kalma (Güvence Bedeli) Kararına İtiraz Edilebilir Mi?

Adli kontrol tedbirleri kapsamında olan kefaletle serbest kalma (güvence bedeli) kararına ilişkin yargıda itiraz yolu açık bulunmaktadır.

Şayet kuvvetli suç şüphesi, tutuklama sebebi ve de savcı talebi olarak sayılan kararın uygulanması bakımından önem arz eden şartların sağlanmamasına rağmen karar uygulanmışsa mahkemece verilen kefaletle serbest kalma (güvence bedeli) kararına itiraz etmek mümkündür.

GÜVENCE BEDELİ İLE İLGİLİ YARGITAY KARARLARI 

• Sanıkların, soruşturma sürecinde yatırdıkları güvence bedelinin, yargılamanın yapıldığı dönemde geçerli olan Ceza Muhakemesi Kanunu’nun (CMK) 113 ve 115/2 maddelerine uygun olarak iade edilmesi gerektiği göz önünde bulundurulmamıştır. Bu durum, hukuka aykırıdır ve davanın bozulmasına sebep olmuştur (Yargıtay 2. CD 2021/14100 E., 2021/17104 K.).
• Bir sanık tarafından güvence bedeli olarak yatırılan 3000 TL’nin, CMK’nın 113/1(b) ve 115. maddeleri çerçevesinde geri verilmesi gerekirken, sadece talep edilmesi halinde iade edilmesine karar verilmesi, yine kanuna aykırıdır (Yargıtay 12. CD 2016/3978 E., 2016/8915 K.).
• Yine bir sanık hakkında verilen adli kontrol kararıyla 2000 TL güvence bedeli yatırması gerektiği bildirilmiş, fakat bu bedelin yatırılmaması durumunda hangi yükümlülüklerin yerine getirilmediği hakkında bilgi verilmemiştir. Sanık, savunması için çağrıldığında buna uymuş, fakat beraat kararı verilmesine rağmen güvence bedelinin iade edilmemesi yine hukuka aykırıdır ve davanın bozulmasına neden olmaktadır (Yargıtay 14. CD 2012/11444 E., 2013/4389 K.).

Sıkça Sorulan Sorular

Kefalet Serbest Kalma (Güvence Bedeli) Nedir?

Şüpheli veya sanığın tutuklanması yerine maddi durumu göz önünde bulundurularak ve de cumhuriyet savcısının isteği üzerine hakimce belirlenecek bir meblağ karşılığında tutuklamaya başvurulmadan yargılama yapılması olarak tanımlanan bir adli kontrol tedbirdir.

Adli Kontrol Tedbiri Uygulanan Şüpheli veya Sanıklar Ne Gibi Yükümlülükler Altındadır?

Yurt dışına çıkamamak, Gerektiğinde sürücü belgesini teslim etmek, Şüphelinin parasal durumu göz önünde bulundurularak, hâkim tarafından belirlenen bir güvence miktarını yatırmak.

Kefaletle Serbest Kalmanın (Güvence Bedeli) Geri Verilmesi Mümkün Müdür?

Şüpheli veya sanığın bütün usul işlemlerine uygun davranması ve yükümlülüklerini yerine getirmesi halinde güvence bedelinin belirli bir kısmının kendisine geri verilmesi yani güvence bedelinin iadesi hali mümkündür.

Kefaletle Serbest Kalma (Güvence Bedeli) Kararına İtiraz Yolu Açık Mıdır?

Adli kontrol tedbirleri kapsamında olan kefaletle serbest kalma (güvence bedeli) kararına ilişkin yargıda itiraz yolu açık bulunmaktadır.

Kefaletle Serbest Kalma (Güvence Bedeli) Uygulanmasının Şartları Nelerdir?

Suçtan sorumlu şüpheli veya sanık hakkında kuvvetli suç şüphesi, Tutuklama sebebi, Güvence bedelinin uygulanmasına ilişkin Cumhuriyet savcısının talebi olması halinde kefaletle serbest kalma (güvence bedeli) kararı uygulanacaktır.

Sonuç

Kanun hükmünde çeşitli adli kontrol uygulamaları düzenlenmekle birlikte bunlardan birisi de kefaletle serbest bırakmadır.

Kefaletle serbest kalma bir diğer adıyla güvence bedeli Ceza Muhakemeleri Kanunu kapsamında düzenlenen çeşitli adli kontrol tedbirlerinden birisidir. Kanunda öngörülen şartların sağlanması halinde kefaletle serbest kalma (güvence bedeli) kararının uygulanması mümkündür.

Ofisimiz uzun yıllardan beri ceza hukuku alanında yetkin bir bürodur. Huzurdaki yazımızda bahsettiğimiz kefaletle serbest kalma (güvence bedeli) kararına ilişkin bir durumla karşı karşıya kaldıysanız ofisimiz bir telefon uzağınızdadır.

YAREN KARINDAŞ