Suç Delillerini Yok Etme, Gizleme veya Değiştirme Suçu

Suç delillerini yok etme, gizleme veya değiştirme suçu kapsamı son dönemde sıklıkla sorulmaktadır. Çünkü ceza hukuku ve ceza muhakemesi hukukunun en önemli unsurlarından biri delile ulaşılmasıdır. Maddi gerçeğin ortaya çıkarılması, delile ulaşılmasıyla mümkün olmaktadır. Delillerin yok edilmesi, değiştirilmesi gibi eylemler suçların ispat edilmesini zorlaştırmakta ve hatta imkânsız hale getirmektedir. Bu sebeple, suç delillerini yok etme, gizleme veya değiştirme fiilleri suç olarak düzenlenmiştir.

Suç Delillerini Yok Etme, Gizleme veya Değiştirme Nedir?

Türk Ceza Kanunu’nun 281.maddesinde suç delillerini yok etme, gizleme veya değiştirme suçu yer almaktadır. Bu maddeye göre, bir gerçeğin ortaya çıkmasını engellemek maksadıyla bir suçun delillerini yok eden, silen, gizleyen, değiştiren veya bozan kişi 6 aydan 5 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılmaktadır.

---

Ceza Hukuku ile ilgili daha detaylı bilgi almak ve Ceza Hukuku alanındaki diğer konularda bilgi edinmek isterseniz, ilgili sayfayı ziyaret edebilirsiniz.

---

Suç Delillerini Yok Etme, Gizleme veya Değiştirme Suçunun Unsurları Nelerdir?

Suçun mevcut olması için suçun maddi ve manevi unsurlarının sağlanmış olması gerekmektedir. Bu sebeple, söz konusu fiilin suç tipine uygun olup olmadığının değerlendirmesi yapılmalıdır.

1.    Suçun Maddi Unsurları

a.     Fail:

Suç delillerini yok etme, gizleme veya değiştirme suçunun faili olunması için bir özellik öngörülmemiştir. Yani, her gerçek kişi suçun faili olabilir. Buna karşılık tüzel kişiler ise bu suçun faili olamazlar.

Burada dikkat edilmesi gereken nokta, Türk Ceza Kanunu’nun 281.maddesinin ilk fıkrasının 2. cümlesidir. Bu cümleye göre kendi işlediği ya da işlenişine iştirak ettiği suçla ilgili olarak kişiye bu fıkraya göre ceza verilmeyecektir. Burada delilleri karartılan suçun faili ve suça iştirak edenler bakımından bir şahsi cezasızlık sebebi öngörülmüştür.

b.     Suçun Konusu:

Suçun konusunu önceden işlenmiş olan suça ilişkin deliller oluşturmaktadır. Aynı şekilde suçtan elde eşya da delil kapsamında sayılmaktadır. Dolayısıyla suç delillerini yok etme, gizleme veya değiştirme suçunun varlığından bahsedilmesi için önceden işlenen bir suç bulunmalıdır.

Suç delillerini yok etme, gizleme veya değiştirme suçunun konusunu oluşturan deliller, bir suçla ilgili olmalıdır. Örneğin, intihar fiili kanunumuzda suç olarak düzenlenmediğinden intihar fiilinin gerçekleştiği tabancayı yok eden biri uç delillerini yok etme, gizleme veya değiştirme suçundan sorumlu olmayacaktır.

Önceki suç teşebbüs aşamasında kaldığında ise söz konusu suçun oluşup oluşamayacağına dair bir belirsizlik mevcuttur. Ancak teşebbüs aşamasında kalmış fiillerin işlenmesi de maddedeki bir suç ile ifade edilen kapsama girmektedir. Dolayısıyla, önceki suçu oluşturan fiilin teşebbüs aşamasında kalmasından sonra da uç delillerini yok etme, gizleme veya değiştirme suçu meydana gelebilecektir.

c.     Fiil:

Suç delillerini yok etme, gizleme veya değiştirme suçu seçimlik hareketli bir suçtur. Suç, bir suçun delil ve eserlerinin yok edilmesi, silinmesi, gizlenmesi, değiştirilmesi veya bozulmasıyla işlenebilir. Bu fiillerden birinin gerçekleştirilmesi suçun oluşumu için gerekli ve yeterlidir. Söz konusu seçimlik hareketlerden birinin gerçekleştirilmesi sonucunda delilin bir daha geri getirilemeyecek hale gelip gelmemesi önem arz etmemektedir.

Örneğin, bilgisayar içerisindeki bir takım veri ve ilgilerin silinmesi fiili ile suç delillerini yok etme, gizleme veya değiştirme suçu oluşur. Bu verilerin ve bilgilerin bazı programlarla geri getirilebiliyor olmasının bir önemi bulunmamaktadır.

Suç delillerini yok etme, gizleme veya değiştirme suçunun seçimlik hareketleri ayrı başlıklar altında incelenmelidir.

Suç Delillerini Yok Etmek

Suç delillerini yok etmek, suçla ilgili bilgiler içeren delilin tamamen ortadan kaldırılması, imha edilmesi anlamına gelmektedir. Örneğin, suçta kullanılan bir kıyafetin yakılması suç delilini yok etmek seçimlik hareketini oluşturur.

Suç Delillerini Silmek

Suç delilini silmek seçimlik hareketi yazılı bir delilin yazılarının kısmen veya tamamen ortadan kaldırılmasıdır. Suç delilin silinmesi halinde sonradan silinen verilere tamamen ulaşılamaması gibi bir şart bulunmamaktadır.

Yok etmek ve silmek hareketi benzer görünse de birbirinden farklıdır. Yok etmek fiili delilin maddi varlığının sonlandırılması demek iken silmek yalnızca delilin üzerindeki verilerin, işaretlerin veya yazıların ortadan kaldırılmasıdır.

Suç Delillerini Gizlemek

Suç delilini gizlemek, suç delilini saklamak anlamına gelmektedir. Gizlemek hareketi devamlılık arz etmektedir. Suçun işlenmesinde kullanılan araçların, suçun konusunu oluşturan eşyanın delil olma niteliği korunarak saklanması halinde gizlemek fiili işlenmeye devam etmektedir.

Belirtmek gerekir ki, suç delillerinin gizlenmesi ile delillerin saklandığı yer bilinmesine rağmen yetkili makamlara haber verilmemesi birbirinden farklı fiillerdir. Delillerin saklandığı yer bildirilmesine rağmen yetkili makamlara bildirim yapılmaması Türk Ceza Kanunu’nun 284.maddesinin 2.fıkrasında düzenlenen tutuklu, hükümlü veya suç delillerini bildirmeme suçunu oluşturacaktır.

Suç Delillerini Değiştirmek

Suç delilini değiştirmek, delil üzerinde belirli işlemler yaparak onu bir değişikliğe uğratmak anlamına gelebileceği gibi delili kısmen gizleme, kısmen yok etme, kısmen silme anlamına da gelmektedir. Değiştirmek ile anlaşılması gereken delilin yerine başka bir şey ikame etmektir. Bir örnek vermek gerekirse, suçun konusu olan uyuşturucu maddenin yerine karbonat konulması suç delilini değiştirmek suçunu oluşturacaktır. Bir diğer örnek olarak olay yerindeki delillerin yerlerinin değiştirilmesi de söylenebilir.

Fakat belirtilmelidir ki, tanıklar üzerinde etkili olunarak, ifadelerini değiştirmek bu fiil kapsamında değerlendirilemez. Bu durumda yalan tanıklık suçu ve bu suça azmettirme gündeme gelebilmektedir.

---

Yalan Tanıklık Suçu ile ilgili detaylı bilgi almak isterseniz, ilgili içeriğimizi ziyaret edebilirsiniz.

---

Suç Delilini Bozmak

Suç delilini bozmak, delilin maddi varlığını ortadan kaldırmamakla birlikte bütünlüğüne zarar vermek, işlevini geçersiz kılmak anlamına gelmektedir. Suçun konusunun bir delil oluşturma özelliği olumsuz yönde etkilenmektedir. Örneğin, bir belgedeki yazıların okunaksız hale getirilmesi veya kan izlerinin silinmesi suç delilini bozmak olarak kabul edilmektedir. Bir başka örnek ise suçta kullanılan silahın iğnesinin kırılması ve çalışmaz durumda olduğu izlenimi verilmesidir.

2.    Suçun Manevi Unsuru

Suç delillerini yok etme, gizleme veya değiştirme suçu kasten işlenebilen bir suç olarak düzenlenmiştir. Fail, yok ettiği, gizlediği ya da değiştirdiği şeyin suç delili olduğunu bilmeli ve bu delili yok etmeyi, gizlemeyi ya da değiştirmeyi istemelidir.

Dikkat edilmesi gereken husus ise suç delillerini yok etme, gizleme veya değiştirme suçunda özel kast arandığıdır. Aranan özel kast; gerçeğin meydana çıkmasını engellemek amacıyla fiilin işlenmesidir.

Suç Delillerini Yok Etme, Gizleme veya Değiştirme Suçunun Nitelikli Hali

Türk Ceza Kanunu’nun 281. maddesinin 2. fıkrasında suçun kamu görevlisi tarafından görevi ile bağlantılı olarak işlenmesi ağır cezayı gerektiren nitelikli bir hal olarak düzenlenmiştir. Bu durumda suçu işleyen kişi hem kamu görevlisi olmalı hem de göreviyle bağlantılı olarak suçu işlemesi gerekmektedir. Bu durumun cezayı ağırlaştıran bir nitelikli hal olarak düzenlenmiş olmasının sebebi kamu görevlisinin bu suçu göreviyle bağlantılı olarak işlemesinin daha kolay olmasıdır.

Örneğin, olay yerini incelemeye giden bir polis memurunun, sanığın olay yerinde bıraktığı kıl, tüy gibi delilleri çöpe atması halinde bu nitelikli hal gerçekleşmiş olacaktır.

Suç Delillerini Yok Etme, Gizleme veya Değiştirme Suçunun Cezası Nedir?

Suç delillerini yok etme, gizleme veya değiştirme suçunun yaptırımı 6 aydan 5 yıla kadar hapis cezasıdır. Fakat madde metninde de belirtildiği üzere kişiye kendi işlediği ya da işlenişine iştirak ettiği suçla ilgili olarak suç delillerini yok etme, gizleme veya değiştirme suçundan cezaya hükmedilmeyecektir. Örneğin, kişi kendi işlediği kasten öldürme suçunda kullandığı delili yok ettiğinde, gizlediğinde ya da değiştirdiğinde ona ayrıca suç delillerini yok etme, gizleme veya değiştirme suçundan ceza verilmeyecektir.

Cezayı ağırlaştıran bir nitelikli hal olarak söz konusu suçun kamu görevlisi tarafından göreviyle bağlantılı şekilde işlenmesi halinde verilecek olan ceza yarı oranında artırılacaktır.

Suç Delillerini Yok Etme, Gizleme veya Değiştirme Suçunda Şahsi Cezasızlık Sebebi

Türk Ceza Kanunu’nun 281.maddesinin 1.fıkrasının 2.cümlesinde şahsi cezasızlık sebebi öngörülmüştür. Bu düzenlemeye göre kişi kendi işlediği ya da işlenişine iştirak ettiği suçla ilgili olarak delilleri yok eder, gizler veya değiştirirse, bu fiillerinden dolayı ona karşı cezaya hükmolunmayacaktır.

 Suç Delillerini Yok Etme, Gizleme veya Değiştirme Suçunda Etkin Pişmanlık

Türk Ceza Kanunu’nun 281.maddesinin 3. Fıkrasında etkin pişmanlık düzenlemesine yer verilmiştir. Bu düzenlemeye göre, ilişkin olduğu suç nedeniyle hüküm verilmeden önce gizlenen delilleri mahkemeye teslim eden kişi hakkında verilecek olan cezanın beşte dördü indirilir. İlgili maddede yer verilen etkin pişmanlık kurumu cezada indirim yapılmasını gerektiren şahsi sebep olarak düzenlenmiştir.

Etkin pişmanlık hükmü yalnızca delileri gizleme seçimlik hareketi yönünden düzenlenmiştir. Diğer seçimlik hareketlerin işlenmesi halinde söz konusu delil yargılamada kullanılamayacağı için yalnızca gizleme yönünden düzenleme yapılmıştır.

Delillerin mahkemeye teslim edilmesi, ilk derece mahkemesi tarafından ilk defa hüküm verilmeden önceki zaman aralığında olmalıdır. Bu sebeple, ilk derece mahkemesi tarafından hüküm verildikten sonraki süreçte etkin pişmanlıkta bulunan fail hakkında cezasında indirim uygulanamayacaktır.

Örneğin, suça konu fiilde kullanılmış ve saklanmış olan silahın yerinin bildirilmesi halinde etkin pişmanlık hükmü uygulanacaktır.

---

Etkin Pişmanlık ile ilgili daha detaylı bilgi almak için ilgili bağlantımızı ziyaret edebilirsiniz.

---

Suç Delillerini Yok Etme, Gizleme veya Değiştirme Suçunda Zamanaşımı ve Görevli Mahkeme

Dava zamanaşımı süresi suçun ilk fıkrasının söz konusu olduğu hallerde 8 yıl, ikinci fıkrasının söz konusu olduğu hallerde ise 15 yıldır. Suçun kovuşturma aşaması bakımından görevli mahkemesi ise kural olarak asliye ceza mahkemesidir.

Suç Delillerini Yok Etme, Gizleme veya Değiştirme Suçunda Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması

Hükmün açıklanmasının geri bırakılması Ceza Muhakemesi Kanunu’nun 231.maddesinin 5.fıkrasında düzenlenmiştir. Suç delillerini yok etme, gizleme veya değiştirme suçu sebebiyle hükmedilen hapis cezası hakkında hükmün açıklanmasının geri bırakılmasına karar verilmesi mümkündür.

Suç Delillerini Yok Etme, Gizleme veya Değiştirme Suçu Şikâyete Tabi Mi?

Suçun soruşturması ve kovuşturması şikâyete bağlı olmayıp resen yapılmaktadır. Ancak suçun faili kamu görevlisi ise ve suçu göreviyle bağlantılı olarak işlediğinde idareden soruşturma izni alınmalıdır. Kamu görevlisi failin görevinin adli görev niteliğinde olduğu durumda cumhuriyet Savcısı tarafından soruşturma açılmalıdır.

Suç Delillerini Yok Etme, Gizleme veya Değiştirme Suçu Yargıtay Kararları

Sanık S.C, olaydan sonra evine gelen ve suç işlediğini söyleyen sanık A.A.’nın üzerinden çıkardığı kanlı elbiseleri alıp çöp bidonuna atmıştır. Ardından yakalandığında ise polise yerini çöp bidonunun yerini gösterip suç delili olan elbiseleri teslim etmiştir. Bu durumda Yargıtay’ın vermiş olduğu karar uyarınca sanık S.C., Türk Ceza Kanunu’nun 281.maddesinin 1. ve 3.fıkralarından mahkumiyetine hükmedilmesi gerekmektedir. Dolayısıyla sanık, suç delilini yok etme, gizleme veya değiştirme suçundan dolayı ceza alacak ancak verilecek olan eza etkin pişmanlık hükümleri uyarınca indirilecektir. (Yargıtay 1.CD, 30.05.2007, E. 2006/5834 K. 2007/4280)

Yakınını Korumak İçin Suç Delillerini Yok Etme, Gizleme veya Değiştirme Suçu

Sanığın dayısı kasten öldürme suçunu işlemiş, sanık ise suçu işlediğini bildiği dayısının kanlı montunu ve fişekleri sobaya atıp yakmak, suçta kullanılan silahı da yatağının altına saklamak suretiyle suç delillerini yok etme, gizleme veya değiştirme suçunu işlemiştir. Yargıtay’ın verdiği karar doğrultusunda, işlenen bu suçun tarihi de dikkate alınarak 765 sayılı Kanunun 296 ve 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’nun 281.maddelerinin karşılaştırılması ve lehe hükümlerin belirlenerek sanığın mahkumiyetine karar verilmesi gerekmektedir. (Yargıtay 1.CD, 30.04.2007, E. 2006/3251, K. 2007/3246)

Kasten Öldürmede Suç Delillerini Yok Etme, Gizleme veya Değiştirme Suçu

Recep, Ayşegül ve Mustafa suç delilini saklamak maksadıyla öldürdükleri Ramazan’ın cesedini yakma eyleminde bulunmuşlardır. Yargıtay’ın kararı uyarınca, Türk Ceza Kanunu’nun 281.maddesinin 1.fıkrasının son cümlesinde düzenlenen ‘’kendi işlediği veya iştirak ettiği suçla ilgili olarak kişiye bu fiiline göre ceza verilmez’’ hükmü karşısında sanıklara cesedi yakma eylemlerinden dolayı ceza verilmemelidir. (Yargıtay 1.CD, 08.05.2007, 5165/3519)

---

Kasten Öldürme Suçu ile ilgili detaylı bilgi almak isterseniz, içeriğimizi ziyaret edebilirsiniz.

---

Hırsızlık Suçu ve Suç Delillerini Yok Etme, Gizleme veya Değiştirme Suçu

Hırsızlık suçunu işlememiş veya iştirak etmemiş olmak şartıyla aracın motor ve şase numaralarının değiştirilmesi Türk Ceza Kanunu’nun 281.maddesindeki suç delillerini yok etme, gizleme veya değiştirme suçunu oluşturmaktadır. Ancak kişi işlediği hırsızlık suçunun kanıtlarının ortaya çıkmasını engellemek amacıyla aracın motor ve şase numaralarını değiştirdiğinde hırsızlık suçundan sorumluluğu gündeme gelecek, suç delillerini yok etme, gizleme veya değiştirme suçundan sorumlu olmayacaktır. ( Yargıtay 4.CD, 19.10.2010, 21934/17064)

---

Hırsızlık Suçu ile ilgili detaylı bilgi edinmek için içeriğimizi ziyaret edebilirsiniz.

---

Sıkça Sorulan Sorular

Suç Delillerini Yok Etme, Gizleme veya Değiştirme Suçu Nasıl Oluşur?

Suç delillerini yok etme, gizleme veya değiştirme suçu seçimlik hareketli bir suç olduğu için birden fazla fiil ile gerçekleştirilebilir. Suç, bir suçun delil ve eserlerinin yok edilmesi, silinmesi, gizlenmesi, değiştirilmesi veya bozulmasıyla işlenebilir. Bu fiillerden biri gerçekleştirildiğinde suç oluşmuş olacaktır.

Suç Delilini Gizlemek Ne Demektir?

Suç delilini gizlemek, suç delilini saklamak demektir. Suçun işlenmesinde kullanılan araçların, eşyaların delil olma niteliği korunarak saklanması suç delilinin gizlenmesi anlamına gelmektedir.

Delillerin Yok Edilmesi Nedir?

Delillerin yok edilmesi, bir suçun ispatlanabilmesi ve aydınlatılabilmesi için önem taşıyan suç aletlerinin, eşyalarının veya suçtan elde edilen eşyaların yok edilmesidir. Suç delillerinin yok edilmesi, tamamen ortadan kaldırılması, imha edilmesi anlamına gelmektedir.

Delil Karartma Suçu Ne Demek?

Delil karartma suçu Türk Ceza Kanunu’nun 281.maddesinde düzenlenmiş olan suç delillerini yok etme, gizleme veya değiştirme suçunun halk arasında bilinen şeklidir. Delil karartma suçu, bir suç delilinin belirli seçimlik hareketlerle ortadan kaldırılması, saklanması veya değiştirilmesi halinde gündeme gelmektedir.

Delil Karartma Suç Mudur?

Delil karartma bir suç olup, Türk Ceza Kanunu’nda suç delillerini yok etme, gizleme veya değiştirme suçu olarak yer almaktadır. Halk arasında delil karartma olarak bilinen bu suça Türk Ceza Kanunu’nun 281.maddesinde yer verilmiştir. İlgili madde uyarınca suç delillerini yok eden, gizleyen veya değiştiren kişi 6 aydan 5 yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılacaktır.

Delil Karartma Suçunun Cezası Ne Kadar?

Delil karartma suçunun yani, Türk Ceza Kanunu’nda düzenlenmiş olan adıyla suç delillerini yok etme, gizleme veya değiştirme suçunun cezası 6 aydan 5 yıla kadar hapis cezasıdır. suçu işleyen kişinin kamu görevlisi olduğu durumda ise verilecek olan ceza yarı oranında artırılmaktadır.

Narin Güran Cinayetinde Deliller Gizlendi Mi?

Narin Güran cinayetinde aile üyelerinin çoğu hakkında suç delillerinin karartıldığı iddiası gündeme geldi. Deliller, bir suçun özellikle bir cinayetin aydınlatılması için büyük önem arz etmektedir. Yalnızca failin ortaya çıkması için değil, aynı zamanda mağdurun da bulunması için hayati önem taşımaktadır. Nitekim Narin Güran’ın amcası Fuat Güran ve 5 diğer şüpheli daha suç delillerini yok etme, gizleme veya değiştirme suçlamasıyla tutuklanarak cezaevine gönderildi.

Suç Delillerini Yok Etme, Gizleme veya Değiştirme Suçunun Cezası Kaç Yıl?

Suç delillerini yok etme, gizleme veya değiştirme suçunun cezası 6 aydan 5 yıla kadar hapis cezasıdır. Ancak söz konusu suç kamu görevlisi tarafından göreviyle bağlantılı bir şekilde işlendiğinde verilecek olan ceza yarı oranında artırılacaktır.

Suç Delillerini Yok Etme, Gizleme veya Değiştirme Suçunda Uzlaşma Mümkün Mü?

Mahkemelerin iş yükünü hafifletmek ve tarafların hak kaybı yaşamalarını engellemek maksadıyla uzlaşma kurumu oluşturulmuştur. Ancak suç delillerini yok etme, gizleme veya değiştirme suçu uzlaşma kapsamında olan suçlardan biri değildir.

Suç Delili Olduğunu Bilmeden Bir Delili Gizledim, Ceza Alır Mıyım?

Suç delillerini yok etme, gizleme veya değiştirme suçu yalnızca kasten işlenebilen bir suçtur. Dolayısıyla fail, suç yok ettiği, gizlediği ya da değiştirdiği şeyin suç delili olduğunu bilmeli ve gerçeğin ortaya çıkmasını engellemek maksadıyla hareket etmelidir. Suç delili olduğunu bilmeden bir eşyayı yok eden, gizleyen ya da değiştiren kişi kasten hareket etmediği için hakkında cezaya hükmolunmayacaktır.

Katili Saklamak Suç Mu?

Katili saklamak, Türk Ceza Kanunu’nda suç olarak düzenlenmiştir. Katil yani suçlu saklandığında Türk Ceza Kanunu’nun 283.maddesinde düzenlenen suçluyu kayırma suçu gündeme gelmektedir. Buna göre, suç işleyen bir kişinin araştırılması, yakalanması, tutuklanmasının engellenmesi amacıyla olanak sağlanması ile suçluyu kayırma suçunu oluşacaktır.

Güvenlik Kamerası Kaydı Silmek Suç Mudur?

Bazı yerlerde güvenlik kamerası kaydı tutulması önem arz etmektedir. Hatta kamera kayıtlarının belirli bir süre boyunca muhafaza edilmesi gerekliliği de bulunan işyeri, site gibi yerler de vardır. Güvenlik kamerası kayıtları bir delil teşkil ettiğinde bu görüntülerin silinmesi suç delillerini yok etme, gizleme veya değiştirme suçunu oluşturacaktır.

Sonuç ve Avukatın Önemi

Suç delillerini yok etme, gizleme veya değiştirme suçu dikkatle ele alınmalıdır. Suç delillerinin yok edilmesi, gizlenmesi veya değiştirilmesi için gerçekleştirilen fiiller ve önceki suç detaylıca incelenmelidir. Bu sebeple alanında uzman bir ceza avukatının yardımı hak kayıplarının önüne geçilmesi açısından büyük önem arz etmektedir. Burak Temizer Hukuk Bürosu olarak haklarınızı en iyi şekilde savunmak için buradayız.

İPEK HEPDİKER