Cumhurbaşkanına hakaret suçu, Türk Ceza Kanunu’nun 299. maddesinde düzenlenmiştir. Türk Ceza Kanunu’nda genel hakaret suçuyla aynı bölümde yer almamakta, devletin egemenlik alametlerine ve organlarına karşı suçlar başlıklı bölümde yer almaktadır. Dolayısıyla Cumhurbaşkanına hakaret suçu devlete karşı işlenmiş bir suç olarak kabul edilmektedir.
Cumhurbaşkanına hakaret suçu ile korunmak istenen hukuki yarar, devletin başı sıfatıyla devleti ve milleti temsil etmekte olan Cumhurbaşkanının şahsında devletin saygınlığı ve itibarıdır.
Ceza Hukuku ile ilgili daha detaylı bilgi almak ve Ceza Hukuku alanındaki diğer konularda bilgi edinmek isterseniz, ilgili sayfayı ziyaret edebilirsiniz.
İçindekiler
- 1 Cumhurbaşkanına Hakaret Suçunun Unsurları Nelerdir?
- 2 Cumhurbaşkanına Alenen Hakaret Nedir?
- 3 Cumhurbaşkanına Gıyapta Hakaret Nedir?
- 4 Cumhurbaşkanına Hakaret Suçu Nasıl İşlenir?
- 5 Cumhurbaşkanına Hakaret Suçunun Nitelikli Halleri
- 6 İfade Özgürlüğü Nedir?
- 7 Cumhurbaşkanına Hakaret Suçunun Cezası Ne Kadardır?
- 8 Cumhurbaşkanına Hakaret Suçunda Görevli ve Yetkili Mahkeme
- 9 Cumhurbaşkanına Hakaret Suçunda Soruşturma ve Kovuşturma
- 10 Cumhurbaşkanına Hakaret Suçunda Zamanaşımı
- 11 Cumhurbaşkanına Hakaret Suçunda Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (HAGB)
- 12 Cumhurbaşkanına Hakaret Suçunda Adli Para Cezası
- 13 Cumhurbaşkanına Hakaret Suçunda Mahkemenin Verebileceği Kararlar
- 14 Cumhurbaşkanına Hakaret Suçu Beraat Kararları
- 15 Sıkça Sorulan Sorular
- 16 Sonuç
Cumhurbaşkanına Hakaret Suçunun Unsurları Nelerdir?
1. Suçun Maddi Unsurları
a. Fail
Cumhurbaşkanına hakaret suçunun faili herkes olabilir. Ancak ceza hukuku kurallarının kişi bakımından uygulanması bakımından istisnaları bulunmaktadır.
Bu istisnalardan biri yasama dokunulmazlığıdır. Yani, Cumhurbaşkanına hakaret suçu yasama dokunulmazlığına sahip bir Meclis üyesi tarafından işlendiğinde suç oluşup oluşmayacağı hususudur. Anayasadaki düzenlemeye göre Meclis üyeleri, Meclis çalışmalarındaki oylarından ve sözlerinden, Mecliste ifade ettikleri fikir ve görüşlerinden, Meclis tarafından aksine bir karar alınmadığı sürece bunları Meclis dışında tekrarlamak ve açığa vurmaktan sorumlu değillerdir. Dolayısıyla, Cumhurbaşkanına karşı işlenmiş olsa da Meclis içinde gerçekleştirilen hakaret eylemleri yasama sorumsuzluğu kapsamında değerlendirilir.
Bu konuda bir diğer istisna ise diplomasi dokunulmazlığıdır. Buna göre, Türkiye’de görevli bir yabancı ülke diplomatı tarafından Cumhurbaşkanına hakaret suçunun işlenmesi halinde Türkiye’nin de taraf olduğu 1961 tarihli Viyana Konvansiyonu hükümleri uyarınca işlem yapılır.
b. Mağdur
Suçun mağduru, görevde bulunan Cumhurbaşkanıdır. Cumhurbaşkanına hakaret suçu, Cumhurbaşkanının görev süresi içinde işlenebilir. Yani, Cumhurbaşkanı sıfatını kazanmadan önce veya kaybettikten sonra işlenen hakaret eylemleri bu suç kapsamına girmez. Cumhurbaşkanının yokluğu halinde bu göreve vekalet eden kişilere karşı edilen hakaret durumunda da Cumhurbaşkanına hakaret suçu oluşmaz.
Burada bahsedilmesi gereken husus, hakaret eyleminin dolaylı bir şekilde geçekleştirilmesi halidir. Yargıtay verdiği kararlarda hakaret içeren eylemin dolaylı yoldan Cumhurbaşkanına yöneltilmesi halinde Cumhurbaşkanına hakaret suçunun oluştuğunu kabul etmektedir. Bu kararlardan örnek vermek gerekirse;
Sosyal medya hesabından ‘’bugün bulvara giden, kent meydanına giden şerefsizdir, namussuzdur, hırsızdır, hepsinden önemlisi vatan hainidir’’ şeklinde sarf edilen sözleri Yargıtay, dolaylı yoldan hakaret etme kastının bulunduğu gerekçesiyle Cumhurbaşkanına hakaret suçundan ceza verilmesi gerektiğine hükmetmiştir. (Yargıtay 16.CD., E. 2016/4300, K. 2017/3529, T. 23/03/2017)
c. Fiil
Cumhurbaşkanına hakaret suçu açısından, maddede belirtilen hakaretin neyi içerdiği tanımlanmamıştır. Bu sebeple buradaki hakaret kavramının tespiti için Türk Ceza Kanunu’nun 125.maddesinde düzenlenen genel hakaret suçunun maddi unsurlarına bakılmalıdır.
Dolayısıyla, Cumhurbaşkanının onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek niteliğe haiz somut bir fiil veya olgu isnadından bulunmak veya sövmek suretiyle Cumhurbaşkanın onur, şeref ve saygınlığına saldırıda bulunmak şeklinde iki seçimlik hareketten birinin gerçekleştirilmesi ile suç oluşmaktadır.
İlk seçimlik hareket olan somut bir fiil veya olgu isnat edilmesi şeklindeki harekette, Cumhurbaşkanına yöneltilen somut bir fiil veya olgu isnadı zaman, yer, konu ve gerçekleştirilme şekli bakımından tamamlayıcı unsurları taşımalıdır.
Örneğin; Cumhurbaşkanına yönelik olarak yalnızca ‘’Hırsız’’ denildiğinde somut bir fiil veya olgu isnadı bulunmamaktadır. Burada sövme şeklindeki seçimlik hareket gerçekleşmiş olacaktır. Ancak Cumhurbaşkanına karşı ‘’ sen bir hırsızsın, ihaleyi X şirketine peşkeş çektin’’ şeklindeki sözler bir isnatta bulunma olduğu için söz konusu seçimlik hareket gerçekleşmiş olacaktır.
Ayrıca belirtmek gerekir ki, Cumhurbaşkanına hakaret suçunda gerçekleştirilen bu hakaret eylemi Cumhurbaşkanlığı göreviyle ilgili olmak zorunda değildir. Cumhurbaşkanının onur, şeref ve saygınlığını rencide edici nitelikte olması yeterlidir. Bu rencide edicilik hususu toplumda kabul gören ortalama düşünce ve anlayış şekline göre belirlenir.
Cumhurbaşkanına hakaret suçunda genel hakaret suçundan farklı olarak gıyapta hakaretin gerçekleşmesi için en az 3 kişinin şahitliği aranmaz. Dolayısıyla, kişi tek bir kişinin bilebileceği şekilde dahi Cumhurbaşkanına hakaret ettiğinde suç meydana gelecektir.
Hakaret Suçu ve Cezası ile ilgili de bilgi almak isterseniz, ilgili içeriğimizi ziyaret edebilirsiniz.
2. Suçun Manevi Unsuru
Cumhurbaşkanına hakaret suçu, kasten işlenebilen bir suç tipidir. Fail, isnat ettiği fiil ya da olgunun hakaret olduğunu bilerek ve isteyerek bu hareketi gerçekleştirmelidir. Aynı zamanda fail, suçun mağduru olan kişinin Cumhurbaşkanı olduğunu da bilmeli ve buna rağmen hakaret etmelidir.
Cumhurbaşkanına Alenen Hakaret Nedir?
Türk Ceza Kanunu’nun 299.maddesinin 2.fıkrasında cumhurbaşkanına alenen hakaret edilmesi düzenlenmiş ve yaptırım altına alınmıştır. İlgili maddeye göre cumhurbaşkanına yönelik hakaretin alenen gerçekleşmesi cezayı ağırlaştırmaktadır.
Hakaret fiilinin belirsiz sayıda kişi tarafından görülme, duyulma, ve algılayabilme olasılığının bulunması, herhangi bir sınırlama olmadan herkese açık yerlerde işlenmesi ile aleniyet gerçekleşmiş olacaktır.
Cumhurbaşkanına Gıyapta Hakaret Nedir?
Cumhurbaşkanına hakaret suçu huzurda işlenebileceği gibi gıyapta da işlenebilir. Genel hakaret suçunda gıyapta hakaretin gerçekleşmesi için aranan en az 3 kişinin şahitliği Cumhurbaşkanına hakaret suçunda aranmamaktadır. Dolayısıyla, kişi tek bir kişinin bileceği şekilde dahi Cumhurbaşkanına hakaret etmişse suç meydana gelecektir.
Cumhurbaşkanına Hakaret Suçu Nasıl İşlenir?
Cumhurbaşkanına hakaret suçu gerek alenen gerek gıyapta işlenebilmektedir. Cumhurbaşkanın onur, şeref ve saygınlığına zarar verici nitelikteki söz ve eylemlerle işlenmektedir. Kamuya açık alanlarda, sosyal medyada, yazılı ya da görsel araçlar yoluyla işlenebilmektedir. Örneğin bir olayda sanık sosyal medya hesabı üzerinden ‘’katil, yezit, teröristleri besleyen’’ gibi hakaret içerikli sözler sarf etmiştir. Yargıtay ise bu olayda ilgili sözlerin Cumhurbaşkanının onur, şeref ve saygınlığını zedelediğini ve bunların ifade özgürlüğü kapsamında değerlendirilemeyeceğini belirterek sanığın mahkumiyetine karar vermiştir. (Yargıtay 16.CD 2017/4807 K.)
Bir başka örnekte ise sanık, Facebook isimli sosyal medya sitesinde Cumhurbaşkanı hakkında “…onbir yıldır hep çaldım yine çalarım”, “rüşvetimi alır yaşarım”, “evde istiflemişim bir kaç milyar dolar onları sıfırlayacak .. gibi bir oğlum var”, “ulusum korkma pensilvanyadaki canavar, çalsa da bir bildiği vardır diyen seçmenim var” sözlerini herkesin görebileceği bir şekilde paylaşmıştır ve Yargıtay tarafından da nitelikli Cumhurbaşkanına hakaret suçunun oluştuğu yönünde karar verilmiştir. (Yargıtay 16.CD, K. 2017/953)
Aynı şekilde bir başka kararda ise kişi yine sosyal medya üzerinden Cumhurbaşkanı’na hakarette bulunmuş, ancak bu sefer isim değil, fotoğraf kullanmıştır. Nitekim Yargıtay’a gitmiş olan bu kararda ‘’sanığın, kendisine ait Facebook hesabından gerçekleştirdiği Cumhurbaşkanının fotoğrafının da bulunduğu ve üzerinde, “Burası Ortadoğu, Diktatörler Cenneti” şeklindeki hakaret içeren paylaşımının Cumhurbaşkanına hakaret suçunu oluşturduğuna karar verilmiştir. (Yargıtay 16.CD K. 2018/3051)
Cumhurbaşkanına Hakaret Suçunun Nitelikli Halleri
Türk Ceza Kanunu’nun 299.maddesinin 2.fıkrasında fiilin alenen işlenmesi halinde ceza miktarında artış yapılacağı ifade edilmiştir. Buradaki aleniyet kavramı, hakaret fiilinin belirsiz sayıda kişi tarafından görülme, duyulma ve algılanabilme olasılığının bulunması, herhangi bir sınırlama olmadan herkese açık yerlerde işlenmesi anlamına gelmektedir.
Cumhurbaşkanına hakaret suçunun basın yayın yoluyla gerçekleştirilmesi halinde suçun nitelikli hali meydana gelmiş olacaktır ve cezada artırıma gidilecektir. Örneğin, bir sosyal medya hesabında paylaşılan hakaret içerikli sözler suçun nitelikli halinin oluşmasına sebebiyet verecektir. Ancak belirtmek gerekir ki, kişinin hakaret içerikli sözleri Cumhurbaşkanının sosyal medya hesabından mesaj vasıtasıyla kendisine göndermesi halinde nitelikli halden bahsedilemez. Çünkü, aleniyet unsuru gerçekleşmemiştir.
Atatürk’e Hakaret Suçu ile ilgili de bilgi almak isterseniz, sizin için hazırladığımız içeriğimizi ziyaret edebilirsiniz.
Sosyal Medya Üzerinden Cumhurbaşkanına Hakaret Suçu
Sosyal medya üzerinden Cumhurbaşkanına karşı işlenen hakaret suçu bir nitelikli hal oluşturmaktadır. Sosyal medya yoluyla yapılan paylaşımlar birden fazla ve belirsiz kişiler tarafından görülebilir. Dolayısıyla sosyal medya üzerinden işlenen Cumhurbaşkanına hakaret suçu, alenen işlenmiş kabul edilir. Bu durum suçun nitelikli haline vücut verdiğinden verilecek olan cezada artırım yapılacaktır.
İfade Özgürlüğü Nedir?
İfade özgürlüğü, bir kişinin serbestçe bilgiye erişebilmesi ve fikir ve düşüncelerini tek başına ya da topluca çeşitli yollardan dışarı vurmasıdır. İfade özgürlüğü bir yandan kişinin düşüncesini özgürce açıklayabilmesini diğer yandan da düşüncesini ifade etme konusunda zorlanmama, baskı altında kalmamayı kapsar.
Hem AİHM hem de AYM tarafından ifade özgürlüğünün kapsamının geniş tutulmasının esas olduğu ve ifade özgürlüğünün özgürce kullanılabilmesinin demokratik toplum düzenin bir gerekliliği olduğu kabul edilmektedir.
Nitekim AYM bir kararında ifade özgürlüğünün ihlal edilmemesi gerektiğini şu şekilde ifade etmiştir: Yerel seçimler nedeniyle gerçekleştirilen miting sırasında ilgili partilerin bulunduğu binadan ‘’Katil, Hırsız AKP’’ yazılı bir pankartın asılması, ‘’ Hırsız Tayyip’’ ve ‘’Katil AKP’’ şeklinde sloganlar atılması nedeniyle güvenlik güçleri tarafından müdahalede bulunulmuştur. AYM, pankartta yer alan ‘’hırsız’’ ibaresinden iktidar partisinin yolsuzluklara bulaştığını ima ettiğini, grupların rant ve yolsuzluk gibi rahatsızlıklarını ifade etmeleri, hükümetin hesap vermesini ve saydam olmasını istemelerinin düşüncelerini ifade edebileceklerini belirtmiştir. Aynı şekilde ‘’ katil ‘’ ibaresinin de mevcut güvenlik politikalarından duyulan rahatsızlığın ifade edilmesi olduğunu belirtmiştir. (AYM, Deniz Karadeniz ve Diğerleri, B. No: 2014/18001, Karar Tarihi: 06.02.2020)
İfade Özgürlüğünün Sınırları ve İfade Özgürlüğüne Müdahale
İfade özgürlüğüne müdahalenin ihlal oluşturup oluşturmadığı incelenirken 4 aşamalı bir test uygulanır. Söz konusu müdahale, hukuki olmalı, meşru olmalı, ölçülü olmalı ve gerekli olmalıdır. Bu inceleme kriterlerinden biri yönünden ihlal oluşması halinde söz konusu müdahale ifade özgürlüğüne yönelik bir ihlal teşkil edecektir.
Müdahalenin sınırlarına ilişkin olarak Youtube ve Twitter adlı internet sitelerinin Türkiye’de erişime kapatılmasına karşı AYM’ ye yapılan başvurular örnek olarak gösterilebilir. Bu başvurularda erişim engellemelerinin ifade özgürlüğüne önemli bir müdahale teşkil ettiği AYM tarafından tespit edilmiş ve m-Mahkeme yapılan başvuruları değerlendirmiş, her iki başvuruda da yalnızca hukuka aykırı olduğu belirtilen içeriklere erişimin engellenmesi ile müdahalede bulunulması yeterli olacak iken tüm siteye erişimin engellenmesinin ölçülülük ilkesine aykırı olduğu tespit edilmiştir. (AYM, Youtube Llc Corporation Service Company ve Diğerleri, B. No:2014/4705, Karar Tarihi: 29.05.2014)
Cumhurbaşkanına Hakaret Suçunun Cezası Ne Kadardır?
Cumhurbaşkanına hakaret suçu için belirlenen yaptırım 1 yıldan 4 yıla kadar hapis cezasıdır. Suçun alenen işlenmesi halinde ise verilecek cezada altıda bir oranında artış öngörülmüştür.
Cumhurbaşkanına Hakaret Suçunda Görevli ve Yetkili Mahkeme
Cumhurbaşkanına hakaret suçundan dolayı yapılacak yargılamada görevli mahkeme Asliye Ceza Mahkemeleridir. Yetkili mahkeme ise suçun işlendiği yer mahkemesidir. Eğer suç basılı bir eserle veya görsel ya da işitsel bir yayınla işlenmişse bu yerlerdeki mahkemeler de yetkili hale gelmektedir.
Cumhurbaşkanına Hakaret Suçunda Soruşturma ve Kovuşturma
Cumhurbaşkanına hakaret suçuna ilişkin kovuşturma yapılabilmesi için Adalet Bakanı’nın izni aranmaktadır.
Suçun soruşturulması izin ya da şikâyete bağlı değildir. Şikâyet, ihbar ya da resen suçun öğrenilmesiyle Cumhuriyet Başsavcılığı tarafından soruşturma başlatılır. Soruşturma aşaması tamamlandıktan sonra dosya Adalet Bakanlığı’na gönderilir. Adalet Bakanı’nın izni olmadan iddianame düzenlenemez ve kamu davası açılamaz.
Soruşturma aşamasının sonunda şüpheli kişi hakkında kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmesi halinde bu karar Cumhurbaşkanlığına tebliğ edilir. Adalet Bakanı tarafından kovuşturma işlemlerinin yapılmasına izin verildikten sonra Cumhuriyet savcısının hazırlayacağı iddianame ile kamu davası açılır.
Cumhurbaşkanına Hakaret Suçunda Zamanaşımı
Cumhurbaşkanına hakaret suçunda dava zamanaşımı 8 yıldır. Bu suç, takibi şikâyete bağlı suçlardan olmadığından, suçun dava zamanaşımı süresi içinde savcılığa bildirilmesiyle resen soruşturma başlar.
Cumhurbaşkanına Hakaret Suçunda Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (HAGB)
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması; cumhurbaşkanına hakaret suçunu işleyen sanığın hakkında verilen kararın bir sonuç doğurmaması ve bir denetim süresi sonuna ilgili davanın düşmesidir. Sanık, 5 yıl boyunca gözlenir ve iyi halli geçirilen bu denetim süresinin sonunda dava düşecektir. Cumhurbaşkanına hakaret suçundan dolayı sanık hakkında hükmedilen hapis cezası için hükmün açıklanmasının geri bırakılması kararı verilebilir.
Cumhurbaşkanına Hakaret Suçunda Adli Para Cezası
Cumhurbaşkanına hakaret sebebiyle sanık hakkında hükmedilen hapis cezası belirli koşullar altında adli para cezasına çevrilebilir.
Cumhurbaşkanına Hakaret Suçunda Mahkemenin Verebileceği Kararlar
Cumhurbaşkanına hakaret suçunda mahkeme şu kararları verebilmektedir:
1. Beraat
Sanık, mahkeme tarafından suçsuz bulunduğunda hakkında beraat kararı verilir. Sanık eğer suçu işlemediyse ya da ifade özgürlüğü gibi bir hakkın yerine getirilmesi niteliğinde ise hakkında beraat kararı verilecektir.
2. Ceza Verilmesine Yer Olmadığı Kararı
Yaş küçüklüğü, akıl hastalığı, sağır ve dilsizlik hali, alkol ya da uyuşturucu gibi geçici nedenlerin varlığı, suçun cebir, tehdit, şiddet, korkutma sebebiyle işlenmiş olması halinde kişi suçu gerçekleştirmiş olsa dahi ceza verilmemektedir. Her olay bakımından mahkeme tarafından bu sebepler ayrıca değerlendirilmektedir.
3. Mahkûmiyet
Sanık suçu işlediyse, suçu işlediğine dair ortada bir şüphe bulunmuyorsa hakkında mahkûmiyet kararı verilmektedir. Bu şekilde sanığa işlediği suça karşılık olan ceza verilecektir.
Mahkûmiyet kararının kesinleşmesinin ardından 3 yıl içerisinde kişi bir suç daha işlediğinde hakkında tekerrür hükümleri uygulanır. Buna göre, daha sonra işlediği suç için adli para cezası öngörülmüş olsa bile hapis cezası verilir, cezasının infazı daha ağır şartlara tabi tutulur cezası infaz edilse bile denetim koşuluyla serbest bırakılır.
4. Adli Para Cezasına Çevirme
1 yıl veya daha az süreli hapis cezaları, adli para cezasına çevrilebilmektedir. Mahkeme tarafından bu yönde karar alınması için sanığın gerek ekonomik gerek sosyal durumu ve davranışları göz önünde bulundurulmaktadır.
5. Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması
Hükmün açıklanmasının geri bırakılması; cumhurbaşkanına hakaret suçunu işleyen sanığın hakkında verilen kararın bir sonuç doğurmaması ve bir denetim süresi sonuna ilgili davanın düşmesidir. Sanık, 5 yıl boyunca gözlenir ve iyi halli geçirilen bu denetim süresinin sonunda dava düşecektir.
Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması isimli içeriğimizi de ziyaret edebilir ve detaylı bilgi alabilirsiniz.
6. Cezanın Ertelenmesi
Cumhurbaşkanına hakaret suçunda cezanın ertelenmesine karar verilmesi için; sanık hakkında istenen hapis cezasının 2 yıl veya daha az süreli olması, sanığın daha öncesinde kasten işlediği bir suçtan dolayı 3 aydan fazla mahkumiyetinin bulunmaması, sanığın tekrar suç işlemeyeceğine yönelik bir kanaat oluşması gerekir. Bu kararla birlikte sanık 1 yıldan 3 yıla kadar denetime tabi tutulmaktadır. Sanık eğer yükümlülüklerine uymazsa ya da kasten bir suç işlerse hapis cezasının cezaevinde infaz edilmesine karar verilir.
7. Davanın Düşmesi
Kanunda belirtilmiş olan sebeplerden birinin varlığı halinde ya da muhakeme koşullarının gerçekleşmemesi durumunda davanın düşmesine karar verilir. Sanığın ölmesi, dava zamanaşımı süresinin dolması, Cumhurbaşkanına hakaret suçu için gerekli olan Adalet Bakanının izninin alınmamış olması, sanık hakkında aynı fiil sebebiyle dava ya da verilmiş bir kararın bulunması halinde davanın düşmesine karar verilebilmektedir.
Cumhurbaşkanına Hakaret Suçu Beraat Kararları
· Yargıtay 18.CD, K. 2017/9587:
Bir gazetede sanığın yazmış olduğu ‘’Tencere Tava Hep Aynı Hava!’’ isimli yazısında “Valin Gezi Park’a dokunmayacağız dedi. Ama İstanbul’un mülki amiri yalan söyledi. Dolayısı ile sen yalan söylemiş oldun. ‘Yalancı Tayyip’ Diktatör Tayyip! Tencere tava hep aynı hava dediğin protesto seni kelle paça yapacaklar! Haberin olsun!” ifadesine yer vermiştir. Ancak bu sözler, Cumhurbaşkanının onur, şeref ve saygınlığını rencide edici seviyede bulunmamıştır. Bu sebeple, Cumhurbaşkanına hakaret suçunun maddi unsurları oluşmamıştır.
· Yargıtay CGK, E. 2017/1106, K. 2021/481:
Ana muhalefet partisinin il başkanı olarak görev yapan kişi, terör olaylarının artması üzerinde düzenlediği basın toplantısında “Öldüremezsin benim Mehmetçiğimi, öldüremezsin benim polisimi, bize düşmanlık tohumu atamazsın… 400 vekile 400 şehit hesabı mı yaptın…Hangi projesin sen, nesin, git kardeşim, otur çoluğunun çocuğunun yanında, ayakkabı kutularındaki paraları say…” sözlerini sarf etmiştir. Bu sözler üzerine yapılan yargılamada beraat kararı verilmiş ve bu beraat kararına itiraz edilmesi üzerine dosya Yargıtay Ceza Genel Kurulu’na intikal etmiştir. Yargıtay Ceza Genel Kurulu, ifade özgürlüğünün önemini belirterek, sanığın sarf ettiği sözlerin ağır bir eleştiri olduğunu ancak mağdurun şeref, onur ve saygınlığını rencide edici boyutta olmadığını belirterek beraat kararının yerinde olduğunu ifade etmiştir.
· Yargıtay CGK, E. 2001/9-132, K. 2001/155:
Türk Metal İŞ Sendikası başkanının gerçekleştirdiği bir konuşma sebebiyle Cumhurbaşkanına hakaret suçundan cezalandırılmasına karar verilmiştir. Bu konuşmada sanık şu sözleri sarf etmiştir; ‘’ “Seni de Cumhurbaşkanı seçerlerse o parlamentonun Allah belasını versin, ne diyeyim” ve “bir gel o şapkanı alıp kafana nasıl geçiriyoruz”. Yargıtay Ceza Genel Kurulu düşünce özgürlüğüne vurgu yaparak beddua anlamına gelen sözlerin hakaret barındırmadığına hükmetmiştir. ‘’bir gel o şapkanı alıp kafana nasıl geçiriyoruz’’ ifadesinin de Cumhurbaşkanının tekrar seçilmesine karşı bir ifade olduğunu belirtmiştir. Bu sebeple verilen mahkûmiyet kararını bozmuştur.
Sıkça Sorulan Sorular
Cumhurbaşkanına Hakaret İçerikli Paylaşımı Beğendim, Ceza Alır Mıyım?
Sosyal medyada yayınlanan paylaşımların beğenilmesi hakaret suçunu oluşturmamaktadır. Yargıtay’ın 2014 yılında verdiği karara göre hakaret içerikli paylaşımın beğenilmesi, internet ortamında paylaşılmadığı veya başkalarına aktarılmadığı sürece suç oluşturmayacaktır. (Yargıtay 4.CD., E. 2013/5598, K. 2014/33171)
Sosyal Medyada Cumhurbaşkanına Hakaret İçerikli Bir Paylaşım Yaptım, Ne Kadar Ceza Alırım?
Cumhurbaşkanına hakaret suçunun alenen işlenmesi Türk Ceza Kanunu’nun 299.maddesinin 2.fıkrasına göre nitelikli hal oluşturmaktadır. İlgili maddeye göre bu suç alenen işlendiğinde verilecek olan ceza altıda bir oranında artırılacaktır.
Cumhurbaşkanına Hakaret İçeren Bit Tweeti Rt Ettim, Ceza Alır Mıyım?
Cumhurbaşkanına hakaret içerikli bir paylaşımın yani tweet’in tekrar paylaşılarak ya da başkalarına yönlendirilerek desteklenmesi halinde suç meydana gelebilmektedir. Burada kişinin cezai sorumluluğuna retweet’in içeriğine göre ve kişinin iradesine göre değerlendirme yapılarak gidilebilir. Sadece başkalarının bilgisine sunmak için, arşivlemek için, eleştirmek için yapılan retweet’ler açısından suç gündeme gelmemektedir.
Cumhurbaşkanına Hakaret Sicile İşler Mi?
Kişi hakkında Cumhurbaşkanına hakaret suçundan mahkumiyetine karar verilirse, mahkeme kararının kesinleşmesi ile birlikte bu durum kişinin siciline işleyecektir.
Cumhurbaşkanına Hakaret Suçunda Kovuşturma Şartı Var Mı?
Cumhurbaşkanına hakaret suçuna ilişkin kovuşturma yapılması Türk Ceza Kanunu’nun 299.maddesinin 3.fıkrasına göre Adalet Bakanı’nın iznine tabidir. Bu suçla ilgili kamu davasının açılması için Adalet Bakanı’nın izni gereklidir.
Cumhurbaşkanına Hakaret Suçunda Görevli ve Yetkili Mahkeme Neresidir?
Cumhurbaşkanına hakaret suçunda görevli mahkeme Asliye Ceza Mahkemeleri olup, yetkili mahkeme ise suçun işlendiği yer mahkemesidir.
Cumhurbaşkanına Hakaret Suçunda Zamanaşımı Ne Kadar?
Cumhurbaşkanına hakaret suçunda dava zamanaşımı 8 yıldır.
Cumhurbaşkanına Hakaret Suçu Şikâyete Tabi Mi?
Cumhurbaşkanına hakaret suçu şikâyete tabi değildir. Suç, savcılığa bildirildiğinde resen soruşturma başlamaktadır.
Cumhurbaşkanına Hakaret Suçunda Uzlaştırma Mümkün Mü?
Cumhurbaşkanına hakaret suçu açısından uzlaştırma mümkün değildir. Uzlaştırma kapsamında olan suçlardan biri değildir.
Eski Cumhurbaşkanına Hakaret Etmek Suç Mu?
Cumhurbaşkanına hakaret suçu, görevde bulunan Cumhurbaşkanına karşı işlenebilir. Cumhurbaşkanının görev süresi başlamadan ya da görev süresi dolduktan sonra bu suç işlenemez. Ancak bu durumda genel hakaret suçuna ilişkin hükümlerin uygulanabileceği unutulmamalıdır.
Cumhurbaşkanına Beddua Etmek Suç Mu?
Cumhurbaşkanına hakaret suçunun seçimlik hareketleri; Cumhurbaşkanının onur, şeref ve saygınlığını rencide edebilecek niteliğe haiz somut bir fiil veya olgu isnadından bulunmak veya sövmek suretiyle Cumhurbaşkanın onur, şeref ve saygınlığına saldırıda bulunmaktır. Beddua etmek, hakaret suçunun fiil unsurunu oluşturmamaktadır. Dolayısıyla, Cumhurbaşkanına hakaret suçu oluşmayacaktır.
Cumhurbaşkanına Hakaret Suçunun Cezası Nedir?
Cumhurbaşkanına hakaret suçunun cezası 1 yıldan 4 yıla kadar hapis cezasıdır. Ancak suç alenen işlendiyse nitelikli hal gündeme gelecek ve verilecek olan cezada altıda bir oranında artırıma gidilecektir.
Cumhurbaşkanına Alenen Hakaret Etmenin Cezası Nedir?
Cumhurbaşkanına alenen hakaret etmek, Türk Ceza Kanunu’nun 299.maddesinin 2.fıkrasında düzenlenen bir nitelikli haldir. Cumhurbaşkanına alenen hakaret edildiğinde verilecek olan 1 yıldan 4 yıla kadar hapis cezasında altıda bir oranında artırıma gidilecektir.
Sonuç
Cumhurbaşkanına hakaret suçu ile ilgili yaşadığınız sorunlarda, Burak Temizer Hukuk Bürosu’nun deneyimli İstanbul ceza avukatı kadrosu her zaman yanınızda yer almaktadır.
Cumhurbaşkanına hakaret suçu, ceza hukukunda önemli bir yer tutmakta ve dikkatli bir değerlendirme gerektirmektedir. Bu alanda hukuki yardım ve danışmanlık almak için Burak Temizer Hukuk Bürosu olarak her zaman yanınızdayız. İfade özgürlüğü ile yasal sınırların korunması arasında denge sağlamak için profesyonel ekibimizle hizmet vermekteyiz.
İPEK HEPDİKER