Türk vatandaşlığının kazanılması, 5901 sayılı kanun çerçevesinde aslen ya da sonradan kazanılabilir. Bunun yanı sıra Türk vatandaşlığının kazanılması için belirli şartlar da bulunmaktadır. Bu yazımızda ilgili Kanun ve Yönetmeliklerde yer alan Türk vatandaşlığının kazanılmasına ilişkin tüm yollar ile bu süreçte sıkça sorulan sorulara değineceğiz.
Türk vatandaşlığına doğumla veya doğum yeriyle olmak üzere aslen veyahut yetkili makam kararı, evlat edinilme, seçme hakkı yollarından birine başvurarak sonradan hak kazanılabilir. Yani Türk Vatandaşlığı Kanunu’nda vatandaşlığın aslen veya sonradan kazanılması şeklinde genel olarak ikili bir ayrım yapılmıştır.
Ceza Hukuku ile ilgili daha detaylı bilgi almak ve Ceza Hukuku alanındaki diğer konularda bilgi edinmek isterseniz, ilgili sayfayı ziyaret edebilirsiniz.
İçindekiler
- 1 1. Türk Vatandaşlığının Aslen Kazanılması
- 2 2. Türk Vatandaşlığının Sonradan Kazanılması
- 3 Türkiye’de Çalışmayan Ancak Cumhurbaşkanınca Belirlenecek Kapsam ve Tutarda Yatırım Yapacakların Vatandaşlık Kazanması
- 4 Burak Temizer Hukuk Bürosu Vatandaşlık Hukuku Hizmetlerimiz
- 5 Sıkça Sorulan Sorular
- 6 Kaynakça
1. Türk Vatandaşlığının Aslen Kazanılması
Türk vatandaşlığının aslen kazanılması ile esasında vatandaşlığın doğumla kazanılması ifade edilir. Doğumla kazanılan Türk vatandaşlığı soy bağı veya doğum yeri esasına dayanır ve kazanılan bu vatandaşlık doğum anından itibaren hüküm ifade eder. Yani sonradan nüfus cüzdanı alınsa da vatandaşlık, doğum anından itibaren hüküm ifade eder.
a. Soy Bağı Esasına Dayalı Vatandaşlığın Kazanılması
Buna göre, Türkiye içinde veya dışında Türk ana veya babadan evlilik birliği içinde doğan çocuk Türk vatandaşlığına kendiliğinden hak kazanır. Kanun koyucu soy bağı esasına dayalı vatandaşlık kazanmada ana veya babadan birinin Türk vatandaşı olmasını yeterli görmüştür. Ana ve babanın her ikisinin de Türk vatandaşı olması gerekli değildir.
Evlilik birliği dışında doğan çocuklar bakımından ise kanun koyucu; Türk anadan ve yabancı babadan doğan çocuğun doğrudan Türk vatandaşı olacağını, Türk babadan ve yabancı anadan doğan çocuğun ise ancak soy bağı kurulmasını sağlayan usul ve esasların yerine getirilmesi halinde Türk vatandaşlığına hak kazanacağını öngörmüştür.
Nitekim Türk Medeni Kanunu’na (TMK) göre baba ile çocuk arasında soy bağı; ana ile evlilik, tanıma veya hakim hükmüyle mümkündür. Ancak soy bağı kurulmasında anadan dolayı yabancılık unsuru bulunduğundan baba ile çocuk arasında soy bağı ilişkisinin kurulmasında doğrudan TMK hükümleri uygulanamaz.
Bunun için somut olay özelinde Milletlerarası Özel Hukuk ve Usul Hukuku Hakkında Kanun’un (MÖHUK) 16. maddesine göre soy bağının kurulması hükümleri esas alınır. Başvuru Formu ve Başvuruda İstenen Belgeler için ilgili bağlantıları ziyaret edebilirsiniz.
b. Doğum Yeri Esasına Dayalı Vatandaşlığın Kazanılması
Türk hukukunda doğum yeri ile vatandaşlık kazanılması istisnadır. Türkiye’de doğan ve yabancı ana ve yabancı babasından dolayı doğumla herhangi bir ülkenin vatandaşlığını kazanamayan çocuklar, doğumdan itibaren Türk vatandaşlığını kazanır. Bu hükmün uygulama alanı çok azdır.
Zira çocuğun bu yolla vatandaşlık kazanabilmesi için ana ve babasının vatansız olması gerekir. Bu hüküm sayesinde doğan çocuğun vatansız kalmaması ve bir vatandaşlığa sahip olması gerekliliğini içeren emredici hukuk ilkesinin yerine getirilmesi amaçlanmıştır. Kuşkusuz yabancı ana ve babasından dolayı ilgili ülkenin vatandaşlığına hak kazanabilen çocuk, sırf Türkiye’de doğduğu için Türk vatandaşlığını kazanamaz.
Bu şartları dikkate aldığımızda ülkemizdeki Suriye vatandaşları doğum yaptıklarında çocukları Türk vatandaşı olamaz. Aksi yöndeki uygulamaya özellikle ABD’de rastlanmaktadır. Örneğin; Türk ana ve Türk babanın çocuğu, ABD’de doğması ile doğumun sırf ABD sınırları içerisinde gerçekleştiği için ABD vatandaşlığına hak kazanabilir. Ancak Türk hukukunda belirtildiği üzere yer itibariyle vatandaşlığın kazanılması ancak çocuğun vatansız kalmasını önlemek amacıyla gerçekleşebilir.
Doğum yeri esasına dayalı Türk vatandaşlığının kazanılmasının bir başka yolu ise Türkiye’de bulunmuş çocuklar bakımından öngörülmüştür. Buna göre; Türkiye’ de bulunmuş çocuk, aksi sabit olmadıkça Türkiye’de doğmuş sayılır ve Türk vatandaşlığına hak kazanır. Başvuru Formu ve Başvuruda İstenen Belgeler için ilgili bağlantıları ziyaret edebilirsiniz.
2. Türk Vatandaşlığının Sonradan Kazanılması
Türk vatandaşlığının doğumla aslen kazanılmasının yanı sıra yetkili makam kararı, evlat edinilme veya seçme hakkının kullanılması yollarıyla sonradan kazanılması da mümkündür. Ancak sonradan Türk vatandaşlığının kazanılmasında başvuruda bulunan tüm şartları taşısa dahi Bakanlıkça veya kimi durumda Cumhurbaşkanınca talepleri reddedilebileceği için kanunda vatandaşlık için aranan şartları taşımak vatandaşlığın kazanılması için yeterli değildir. İdarenin kanun ve anayasada tahdidi olarak sayılan istisnai işlemleri dışında her türlü işlemine karşı yargı yolu açık olduğundan başvurusu reddedilenler elbette idare mahkemesinde kararın iptali için iptal davası açabilir.
A. Yetkili Makam Kararı Yolu ile Vatandaşlığın Kazanılması
Kanun koyucu Türk Vatandaşlığı Kanununda (TVK) yetkili makam kararı ile Türk vatandaşlığına alım için genel yol, istisnai yol, yeniden kazanılma ve evlenme yolunu öngörmüştür.
i. Genel Yol
Vatandaşlığın sonradan kazanılması için esas yol genel yoldan vatandaşlığın kazanılmasıdır. Bu yoldan Türk vatandaşlığına başvuruda bulunmak isteyen yabancılar yerleşim yerinin bulunduğu Valiliklere müracaat etmelidir. Kanunda öngörülen başvuru şartlarını taşıyan yabancılar son olarak İçişleri Bakanlığının da uygun görmesi halinde Türk vatandaşlığını kazanabilir. Önemle belirtilmelidir ki; yabancı, kanunda öngörülen tüm şartları taşısa dahi İçişleri Bakanlığının takdir yetkisini kullanarak başvuruyu reddetmesi mümkündür.
Genel yoldan vatandaşlık kazanılması için gerekli şartlar TVK 11. maddesinde öngörülmüştür. Buna göre genel yol ile Türk vatandaşlığı başvurusunda bulunacak yabancılar aşağıdaki şartları taşıması halinde başvurusu kabul edilebilecektir.
- Halihazırda vatandaşı oldukları ülke kanunlarına göre, vatansız ise Türk Medeni Kanunu’na (TMK) göre ergin ve ayırt etme gücüne sahip olmalıdır. Yani vatansız olanlar dışındaki yabancıların TMK’ye göre ergin ve ayırt etme gücüne sahip olup olmaması önem arz etmez, yeter ki kendi ülke kanunlarına göre ergin ve ayırt etme gücüne sahip olsun. Kanun koyucu burada tam ehliyet şartı aramamış bu nedenle örneğin kısıtlı bir yabancının ergin ve ayırt etme gücüne sahip olması halinde bu şartı yerine getirdiği kabul edilir.
- Vatandaşlık için başvurduğu tarihten geriye doğru Türkiye’de kesintisiz 5 yıl ikamet etmiş olmalıdır. Yabancı, kanunda öngörülen 5 yıllık süre içinde toplam 12 ayı geçmemek üzere Türkiye dışında bulunabilir. 12 ayı geçmeyecek şekilde Türkiye dışında geçirilen süreler öngörülen 5 yıllık kesintisiz süreye dahildir. Yabancı, belirtilen 12 aya kadar süreyi ister tek seferde isterse de birden fazla seferde Türkiye dışında geçirebilir. Kuşkusuz yabancının Türkiye’de ikamet için 5 yıl boyunca yasal bir şekilde bulunması gerekir. Bunun için yabancı, ikamet izni almış olmalıdır. Zira 90 gün üzerinde Türkiye’de ikamet edebilmek için vize almak yeterli olmayıp ayrıca ikamet izni alınmış olması gerekir. Alınan ikamet izni türünün ise yabancının Türkiye’de yerleşmeye karar verdiğini davranışları ile teyit etmesi bakımından önemi vardır. Zira kanunda öngörülen bir sonraki şart bu yöndedir.
- Türkiye’de yerleşmeye karar verdiğini davranışları ile teyit etmelidir. Gerçekten de Türk Vatandaşlığı Kanununun Uygulanmasına İlişkin Yönetmelik (TVKUİY) 16. maddesi de kanunda öngörülen bu şartı desteklemektedir. Buna göre, yasal ikamet izni olmasına rağmen Türkiye’de yerleşme niyeti göstermeyen örneğin; öğrenim görmek için öğrenci ikamet izni verilen, hasta çocuğuna refakat için ikamet izni verilen yabancıların, sığınmacıların başvurusu bu şarttan ötürü kabul edilmez ve bu durum ilgiliye yazılı olarak bildirilir. Ancak yabancı öğrencinin öğrenimi için Türkiye’de kısa süre ikamet etmeyip, öğrenimini Türkiye’de tamamlaması halinde onun Türkiye’de yerleşmeye karar verdiğinden hareketle başvurusunun kabul edilebileceği aynı yönetmeliğin 15. maddesinde öngörülmüştür. Yine Türkiye’de taşınmaz mal edinmek, yatırım yapmak, iş kurmak, ticaret ve iş merkezini Türkiye’ye nakletmek, çalışma iznine bağlı olarak bir iş yerinde çalışmak, Türk vatandaşı ile evlenmek, ailece müracaat etmek, daha önce Türk vatandaşlığı kazanan ana, baba, kardeş ya da çocuk sahibi olmak Türkiye’de yerleşmeye karar veriliğini gösteren davranışlara örnek olarak sayılmıştır.
Vatandaşlık başvurusu için kabul edilmeyen ikamet izin türlerinden biriyle Türkiye’de bulunan yabancı daha sonrasında vatandaşlık başvurusu için kabul edilen bir nedene dayalı ikamet izni türüne sahip olursa önceki ikamet sürelerinin de hesaba katılacağı öngörülmüştür. Buna göre; Türkiye’de tedavisi süren hasta çocuğuna refakat etmek için oturma izni alan kadın daha sonrasında Türkiye’de çalışma iznine bağlı olarak bir iş yerinde çalışmaya başlarsa başlangıçta vatandaşlık başvurusu için gerekli koşulu sağlamayan ikamet izni türü de kanunda öngörülen 5 yıllık ikamet süresi hesabına dahil edilir (bkz. TVKUİY m.71/1-d). Ancak bu hüküm turistik amaçlı ikamet izni ile Türkiye’de bulunmuş yabancılar için geçerli değildir.
- Genel sağlık bakımından tehlike teşkil eden bir hastalığa sahip olmamalıdır. AIDS, ebola gibi bulaşıcı hastalıkların ülke içinde yayılmasını önlemek amacıyla bu şart getirilmiştir. Bu gibi bulaşıcı hastalıkların doktor raporu ile sabit görülmesi halinde yabancı, vatandaşlığa alınmaz.
- İyi ahlak sahibi olmalıdır. Bu şart ile yabancının Türk inanç, örf ve adetlerine uygun yaşantısı olup olmadığı araştırılır. Türk toplumunun değerleriyle bağdaşmayan ve bu değerlere aykırı özelliklere sahip yabancı, bu şartı yerine getirmemiş sayılır ve vatandaşlık başvurusu reddedilir.
- Yeteri kadar Türkçe konuşabilmelidir. Yeteri kadar Türkçe konuşabilme ölçütünü Milli Eğitim komisyonu bir mülakat yaparak tespit eder.
- Türkiye’de kendisinin ve bakmakla yükümlü olduğu kimselerin geçimini sağlayacak gelire veya mesleğe sahip olmalıdır. Bu şart ile ekonomik yardım ve bakıma muhtaç olan yabancıların devlet için ayrı bir ekonomik külfet oluşturmaması amaçlanmıştır. Yabancılar, uygulamada özellikle çalışma belgesini, ruhsatını, banka hesap cüzdanını göstermek suretiyle bu şartı yerine getirdiğini ispatlamaya çalışırlar.
- Milli Güvenlik ve Kamu Düzeni Bakımından Engel Teşkil Edecek Bir Hali Bulunmamalıdır. Bu şart, genel yol ile vatandaşlık kazanma ile birlikte diğer tüm yetkili makam kararı ile vatandaşlık kazanılması türlerinin ortak şartıdır. Bu bakımdan 3713 sayılı Terörle Mücadele Kanunu kapsamına giren suçlarla ilgili faaliyetlerde bulunduğu, isyan, casusluk ve vatana ihanet suçlarına katıldığı, silah ve uyuşturucu madde kaçakçılığı, insan kaçakçılığı ve insan ticareti yaptığı veya bunlarla ilişki içerisinde bulunduğu tespit edilenler ile taksirli suçlar hariç olmak üzere ertelenmiş, zamanaşımına uğramış, hükmün açıklanması geriye bırakılmış, paraya çevrilmiş veya affa uğramış olsa dahi 6 aydan fazla hapis cezası alanların Türk vatandaşlığı başvurusu bu şart nedeniyle reddedilir. Başvuru Formu ve Başvuruda İstenen Belgeler için ilgili bağlantıları ziyaret edebilirsiniz.
ii. İstisnai Yol
Devlete ekonomik, kültürel, sportif, bilimsel vb. üstün hizmetleri bulunan yabancılara, milli güvenlik ve kamu düzeni bakımından engel teşkil edecek bir hali bulunmamak şartıyla diğer yabancılar için kanunda öngörülen şartları taşıması aranmaksızın Cumhurbaşkanınca vatandaşlık verilmesi yoludur. Dikkat edilecek olursa bu yoldan vatandaşlık kazanma kararını İçişleri Bakanlığı vermemektedir. İçişleri Bakanlığının bu yöndeki teklifi ile Cumhurbaşkanı karar vermektedir. Uygulamada en çok sporcuların bu yolla vatandaşlık kazandığı görülmektedir.
Türkiye’de Çalışmayan Ancak Cumhurbaşkanınca Belirlenecek Kapsam ve Tutarda Yatırım Yapacakların Vatandaşlık Kazanması
Kısa dönem ikamet izni alan yabancılar içinden sadece Cumhurbaşkanınca belirlenecek kapsam ve tutarda Türkiye’de Türk parası dışındaki bir para cinsiyle yatırım yapacaklar ile bunların eşi ve ergin olmayan veya bağımlı yabancı çocuğu Cumhurbaşkanı kararı ile vatandaşlık kazanabilir. Yabancı, şartları sağlasa da nihayetinde Cumhurbaşkanı vatandaşlık başvurusunu kabul etmek konusunda takdir hakkına sahip olup dilerse başvuruyu reddedebilir.
- Sabit sermaye yatırımı için en az 500.000,00 ABD doları veya karşılığı döviz tutarı yatırımda bulunulmalıdır. Sabit sermaye yatırımı; ev, dükkan, arsa, arazi gibi taşınmazlar için yapılan yatırımları ifade eder. Buna göre en az 500.000,00 ABD doları veya karşılığı döviz tutarında sabit sermaye yatırımında bulunduğu Sanayi ve Teknoloji Bakanlığınca tespit edilen yabancı, Cumhurbaşkanı kararı ile vatandaşlık kazanabilir.
- Taşınmaz satın alımı ve satış vaadi için bunların 3 yıl boyunca satılmaması şartıyla en az 400.000,00 ABD doları veya karşılığı döviz tutarı harcamada bulunulmalıdır. Buna göre, tapu kayıtlarına 3 yıl satılmaması şerhi koyulmak şartıyla 400.000,00 ABD doları veya karşılığı taşınmaz satın aldığı veya kat mülkiyeti ya da kat irtifakı kurulmuş ve belirlenen tutarı peşin olarak yatırılan taşınmazın satışının vadedildiğine dair noterden düzenlenen sözleşmenin 3 yıl süreyle devri ve terkini yapılmayacağı taahhüdüyle tapu siciline şerh edildiği Çevre ve Şehircilik Bakanlığınca tespit edilmesi ve Cumhurbaşkanı kararı ile yabancı, Türk vatandaşlığını kazanabilir.
- Türkiye’de en az 50 kişilik istihdam oluşturan yabancı, bu hususun Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığınca tespiti halinde Cumhurbaşkanı kararı ile vatandaşlık kazanabilir.
- En az 500.000,00 ABD doları veya karşılığı döviz tutarında mevduatı 3 yıl boyunca tutma şartıyla Türkiye’de faaliyet gösteren bankalara yatıran yabancı, bu hususun Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumunca tespit edilmesiyle ve Cumhurbaşkanı kararıyla vatandaşlık kazanabilir.
- En az 500.000,00 ABD doları veya karşılığı döviz tutarında devlet borçlanma araçlarını 3 yıl tutma şartıyla satın alan yabancı, bu hususun Hazine ve Maliye Bakanlığınca tespit edilmesiyle ve Cumhurbaşkanı kararıyla vatandaşlık kazanabilir. 1 yıldan daha az süreye sahip devlet borçlanma aracı olan Hazine Bonosu, 1 yıldan daha fazla süreye sahip Devlet Tahvili ile Eurobond ve Özel Sektör Tahvili sözü edilen devlet borçlanma araçlarını oluşturur.
- En az 500.000,00 ABD doları veya karşılığı döviz tutarında gayrimenkul yatırım fonu katılma payı veya girişim sermayesi yatırım fonu katılma payını en az 3 yıl elinde tutma şartıyla satın alan yabancı, bu hususun Sermaye Piyasası Kurulunca tespit edilmesiyle ve Cumhurbaşkanı kararıyla vatandaşlık kazanabilir.
- En az 500.000 Amerikan doları veya karşılığı döviz tutarında katkı payını, kapsamı Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumu tarafından belirlenen fonlarda tutma ve 3 yıl sistemde kalma şartıyla bireysel emeklilik sistemine yatıran yabancı, bu hususun Sigortacılık ve Özel Emeklilik Düzenleme ve Denetleme Kurumunca tespit edilmesi ve Cumhurbaşkanı kararıyla vatandaşlık kazanabilir. Başvuru Formu ve Başvuruda İstenen Belgeler için ilgili bağlantıları ziyaret edebilirsiniz.
a. Yeniden Kazanılma Yolu
Yeniden vatandaşlığın kazanılması, daha önce Türk vatandaşı olan kişinin bir şekilde vatandaşlığının sona ermesinden sonra tekrar Türk vatandaşı olmak için başvurduğu yoldur. Yeniden vatandaşlığın kazanılması, ikamet şartsız ve ikamet şartlı olmak üzere iki türlüdür.
i. İkamet Şartlı Vatandaşlığın Yeniden Kazanılması
Aşağıda belirtilen kişilerin haklarında soruşturma ve kovuşturma yürütülmesi ve yabancı ülkede bulundukları yetkili makamlarca tespit edilmesinden itibaren 1 ay içinde vatandaşlıklarının kaybettirilmesi amacıyla İçişleri Bakanlığına bildirilir.
Bakanlıkça Resmi Gazete’de yurda dön ilanı yapılmasına rağmen 3 ay içinde yurda dönmemeleri halinde Cumhurbaşkanı kararıyla bu kişilerin Türk vatandaşlığı kaybettirilebilir. İşte bu kişilerin daha sonrasında milli güvenlik bakımından engel teşkil edecek bir halinin bulunmadığı kanaatiyle Cumhurbaşkanı tarafından yeniden Türk vatandaşlığına alınması ancak Türkiye’de 3 yıl ikamet etmek şartına bağlıdır.
- Yabancı bir devletin, Türkiye’nin menfaatlerine uymayan herhangi bir hizmetinde bulunup da bu görevi bırakmaları kendilerine bildirilmesine rağmen, 3 aydan az olmamak üzere verilecek uygun bir süre içerisinde kendi istekleri ile bu görevi bırakmayanlar,
- Türkiye ile savaş halinde bulunan bir devletin her türlü hizmetinde Cumhurbaşkanının izni olmaksızın kendi istekleriyle çalışmaya devam edenler,
- İzin almaksızın yabancı bir devlet hizmetinde gönüllü olarak askerlik yapanlar,
- Devlet topraklarının tamamını veya bir kısmını yabancı bir devletin egemenliği altına koymaya ya da devletin bağımsızlığını zayıflatmaya yahut birliğini bozmaya veyahut devletin egemenliği altında bulunan topraklardan bir kısmını devlet idaresinden ayırmaya yönelik bir fiil işleyenler,
- Cebir ve şiddet kullanarak Anayasal düzeni ortadan kaldırmaya veya bu düzen yerine başka bir düzen getirmeye veyahut bu düzenin fiilen uygulanmasını önlemeye teşebbüs edenler,
- Cumhurbaşkanına suikast düzenleyen veya teşebbüs etmiş bulunanlar,
- Cebir ve şiddet kullanarak TBMM’yi ortadan kaldırmaya veya Meclisin görevini yapmasını kısmen ya da tamamen engellemeye teşebbüs edenler,
- Cebir ve şiddet kullanarak siyasi hükûmeti ortadan kaldırmaya veya hükûmetin görevini yapmasını kısmen veya tamamen engellemeye teşebbüs edenler,
- Halkı, hükûmete karşı silahlı bir isyana tahrik edenler,
- Devletin güvenliğine karşı ve Anayasal düzeni yıkmak veya bu düzeni değiştirmek amacıyla silahlı örgüt kuran, yöneten ve bu örgüte üye olan kişiler ile bu örgütlere üretmek, satın almak veya ülkeye sokmak suretiyle silah temin eden, nakleden veya depolayanlar.
Aşağıda belirtilen çocuklar ise ergin olmalarından itibaren 3 yıl içinde talepleri halinde Türk vatandaşlığından ayrılabilirler. Bu şekilde Türk vatandaşlığından ayrılan çocuklar, daha sonrasında talepleri halinde yine milli güvenlik bakımından engel teşkil edecek bir hallerinin bulunmaması ve Türkiye’de 3 yıl ikamet etmek şartıyla İçişleri Bakanlığı kararıyla yeniden Türk vatandaşlığına alınabilir.
- Ana ya da babasından dolayı soy bağı nedeniyle doğumla Türk vatandaşı olanlardan yabancı ana veya yabancı babasının vatandaşlığını doğumla veya sonradan kazanan çocuklar,
- Ana ya da babadan dolayı soy bağı nedeniyle Türk vatandaşı olanlardan doğum yeri esasına göre yabancı bir devlet vatandaşlığını kazanan çocuklar,
- Türk ana ya da baba tarafından evlat edinilerek Türk vatandaşlığını kazanan çocuklar,
- Doğum yeri esasına göre Türk vatandaşı oldukları halde sonradan yabancı ana veya yabancı babasının vatandaşlığını kazanan çocuklar,
- Herhangi bir şekilde Türk vatandaşlığını kazanmış ana veya babaya bağlı olarak Türk vatandaşlığını kazanan çocuklar. Başvuru Formu ve Başvuruda İstenen Belgeler için ilgili bağlantıları ziyaret edebilirsiniz.
ii. İkamet Şartsız Vatandaşlığın Yeniden Kazanılması
Çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığını daha önce kaybedenler ile ana veya babalarına bağlı olarak Türk vatandaşlığını kaybeden çocukların ergin olmalarından itibaren 3 yıllık süre içerisinde Türkiye’de ikamet etme süresine bakılmaksızın yani ikamet şartsız şekilde İçişleri Bakanlığı kararıyla Türk vatandaşlığını yeniden kazanması mümkündür. Ayrıca bu kişilerin vatandaşlığa yeniden alınabilmesi için Milli güvenlik bakımından engel teşkil edecek bir halinin bulunmaması gerekir. Başvuru Formu ve Başvuruda İstenen Belgeler için ilgili bağlantıları ziyaret edebilirsiniz.
b. Evlenme Yolu
Türk vatandaşı ile evlenen yabancı, sırf bu evlilik ile vatandaşlık kazanamaz. Bir Türk vatandaşı ile en az 3 yıldan beri geçerli bir evlilik kapsamında evli olan ve evliliği devam eden yabancılar Türk vatandaşlığını kazanmak üzere başvuruda bulunabilir. Başvuruda bulunan yabancı, tüm şartları taşısa dahi idare, takdir hakkına sahiptir. Yani dilerse başvuruyu reddedebilir. Kanun koyucu böylece para karşılığı evlilik ile vatandaşlık kazanmanın önüne geçmeyi amaçlamıştır. Başvuru Formu ve Başvuruda İstenen Belgeler için ilgili bağlantıları ziyaret edebilirsiniz.
B. Evlat Edinilme Yolu İle Vatandaşlığın Kazanılması
Türk vatandaşı tarafından evlat edinilen ergin olmayan yabancı çocuk, İçişleri Bakanlığının bu yöndeki kararından itibaren Türk vatandaşlığını kazanabilir. Bunun için evlat edinilen çocuğun milli güvenlik bakımından engel teşkil edecek bir halinin bulunmaması gerekir. Başvuru Formu ve Başvuruda İstenen Belgeler için ilgili bağlantıları ziyaret edebilirsiniz.
C. Seçme Hakkı Yolu İle Vatandaşlığın Kazanılması
Çıkma izni almak suretiyle Türk vatandaşlığından çıkan ana veya babasına bağlı olarak Türk vatandaşlığını kaybetmiş çocuğun ergin olmasından itibaren 3 yıl içinde vatandaşlık seçme hakkını kullanarak Türk vatandaşlığını kazanabilmesi mümkündür. Bu çocuklar, ergin olmasından itibaren 3 yıl içinde Türk vatandaşlığı için başvuruda bulunduğu takdirde idarenin başvuruyu reddetme ihtimali yoktur. Zira burada idareye takdir hakkı tanınmamıştır. Ayrıca bu yol ile vatandaşlık kazanmada milli güvenlik bakımından engel teşkil edecek bir halin bulunmaması şartı aranmamıştır. Başvuru Formu ve Başvuruda İstenen Belgeler için ilgili bağlantıları ziyaret edebilirsiniz.
Burak Temizer Hukuk Bürosu Vatandaşlık Hukuku Hizmetlerimiz
Türk vatandaşlığının kazanılması ile ilgili yaşadığınız sorunlarda, Burak Temizer Hukuk Bürosu’nun deneyimli İstanbul ceza avukatı kadrosu her zaman yanınızda yer almaktadır.
Türk vatandaşlığına başvuruda bulunacak yabancılar, dilerse bizzat kendisi dilerse de vekaletnamesinde özel yetki verdiği Avukat aracılığıyla bu uzun ve detaylı süreci yürütebilir. Avukat aracılığıyla yürütülecek vatandaşlık başvurularında Burak Temizer Hukuk Bürosu müvekkilleri adına hukuki süreci yürütmektedir.
Sıkça Sorulan Sorular
Türk Vatandaşlığı Başvurusu Reddedilenler İtirazda Bulunabilir Mi?
İdarenin kanun ve anayasada tahdidi olarak sayılan istisnai işlemleri dışında her türlü işlemine karşı yargı yolu açık olduğundan başvurusu reddedilen yabancılar, idare mahkemesinde kararın iptali için iptal davası açabilir.
Evlenme Yoluyla Vatandaşlık İçin Başvuruda Bulunulduktan Sonra Türk Vatandaşı Eşin Ölümü Başvuruyu Engeller Mi?
Evlenme yoluyla vatandaşlık başvurusu sırasında Türk eşin ölmesi başvuruyu engellemez. Sağ kalan yabancı eş, şartları taşıması halinde ve idarenin takdiri neticesinde Türk vatandaşlığını kazanabilir.
Türk Vatandaşlığına Geçişte Ad ve Soyadı Değiştirilmesi Zorunlu Mudur?
Türk vatandaşlığının kazanılması sonucunda ad ve soyadı değişikliği zorunluluğu yoktur. İsteyen yabancı ismini muhafaza edebilir. Ancak ismi Türk karakterler içermelidir. Örneğin; ad ve soyadı, Türk alfabesinde bulunmayan “x” harfi içermemelidir.
İsim Değişikliği ile ilgili detaylara da ulaşmak isterseniz, ilgili içeriğimize göz atabilirsiniz.
Türk Vatandaşlığını Kazanan Erkek Askerlik Yapmak Zorunda Mıdır?
Türk vatandaşlığını kazanan erkeğin yaşı göz önüne alınarak veya önceki vatandaşı olduğu ülkede zorunlu askerlik görevini yerine getirmiş olması hususu göz önüne alınarak askerlik yapma görevi değerlendirilir. Buna göre; Türk vatandaşlığına alındıkları yıl 22 ve daha büyük yaşta olanlar ile Türk vatandaşlığına alınmadan önce gelmiş oldukları ülkelerde askerlik yaptıklarını veya askerlik hizmetini yerine getirmiş sayıldıklarını belgeleyenler Türkiye’de zorunlu askerlik görevinden muaf tutulur (7179 sayılı Askeralma Kanunu m.43).
KKTC Vatandaşlarının Türk Vatandaşlığını Kazanması Nasıl Gerçekleşir?
KKTC vatandaşları açısından Türk vatandaşlığının kazanılması için yazılı başvuruda bulunmak yeterli olup yabancılar açısından kanunda öngörülen diğer hiçbir şart aranmamaktadır. Buna göre, yazılı başvuruda bulunan KKTC vatandaşlarının vatandaşlığa alınmasında idarenin takdir hakkı yoktur. Yani bu kişilerin başvuru reddedilemez ve vatandaşlığa alınırlar.
Türk Vatandaşlığını Kazanan Yabancı Önceki Vatandaşlığını Kaybeder Mi?
Yabancı, vatandaşı olduğu ülkenin çifte vatandaşlığa izin vermesi halinde Türk vatandaşlığını kazanmasıyla önceki vatandaşlığını da korur. Ancak çifte vatandaşlığa izin verilmemesi halinde yalnız bir ülkenin vatandaşlığını seçmek gerekecektir.
Türk Vatandaşlığı Başvurusu Nereye Yapılır?
Türk Vatandaşlığının kazanılmasında başvurular yurt içinde yerleşim yerinin bulunduğu valiliğe (il nüfus ve vatandaşlık müdürlüğü), yurt dışında ise dış temsilciliklere (konsolosluk) gerçekleştirilir. Başvuru bizzat veya bu hakkın kullanılmasına ilişkin vekâletnamede yer alan özel yetkinin bulunması şartıyla Avukat marifeti ile de yapılabilir.
Kaynakça
DOĞAN, YILMAZ, AYHAN İZMİRLİ/ Vahit, Alper Çağrı, Lale, Türk Vatandaşlık Hukuku, Savaş Yayınevi, İstanbul, 2023
NOMER, Ergin, Türk Vatandaşlık Hukuku, İstanbul, Filiz Kitabevi, 2023
TALHA AVCI