Düğün Takıları Davası (Ziynet Eşyası Davası)

Düğün Takıları Davası Nedir? Ziynet Eşyası Davası Ne Kadar Sürer? Düğünde Takılan Takılar Kadına Mı Aittir? Düğünde Takılan Altın Miktarı Davada Nasıl İspatlanır? Düğünde Takılan Altınların Geri Alınması İçin Neler Yapılmalıdır? Dava Nasıl İspat Edilir? Düğünde Takılan Altınların Geri Alınması İçin Açılacak Davada Ödenecek Harç Ne Kadardır? Ziynet Alacağı Davasında Kullanılacak Yargıtay Kararları Nelerdir?

Ziynet Eşyası Nedir? 

Ziynet, kıymetli madenlerden üretilen ve insanlar tarafından takılan süs eşyası anlamına gelir. Ziynet eşyası hukuki bakımından ayni haklar bağlamında değerlendirilir. Ziynet eşyasının iki ana unsuru mevcuttur. Bunlar, ziynet eşyasının kıymetli madenler kullanılarak oluşturulması ve insanlar tarafından takılarak süs olarak kullanılmasıdır.

Edinilmiş Mal ve Kişisel Mal Kavramı

Edinilmiş mal,  eşlerin evlilik birliğinin devamı süresince karşılığını vererek elde ettiği malvarlığı değerleridir. Türk Medeni Kanunu madde 219 edinilmiş mal kavramını ele almıştır.

Madde 219- Edinilmiş mal, her eşin bu mal rejiminin devamı süresince karşılığını vererek elde ettiği malvarlığı değerleridir. Bir eşin edinilmiş malları özellikle şunlardır:

1. Çalışmasının karşılığı olan edinimler,
2. Sosyal güvenlik veya sosyal yardım kurum ve kuruluşlarının veya personele yardım amacı ile kurulan sandık ve benzerlerinin yaptığı ödemeler,
3. Çalışma gücünün kaybı nedeniyle ödenen tazminatlar,
4. Kişisel mallarının gelirleri,
5. Edinilmiş malların yerine geçen değerler.

Evlilik sona erdiğinde, çiftler arasında edinilmiş malların paylaştırılması gerekir. Sözleşme yapılmamışsa eşlerin edinilmiş mallar üzerinde eşit hakları olduğu kabul edilir.

---

Eşler Arasında Mal Paylaşımı konusu hakkında bilgi almak için içeriğimizi ziyaret edebilirsiniz.

---

Kişisel mal kavramı ise kanun koyucu tarafından tanımlanmamış olmakla birlikte Türk Medeni Kanunu madde 220 hükmünde kişisel mal olan değerler sayılmıştır.

Madde 220- Aşağıda sayılanlar, kanun gereğince kişisel maldır:

1. Eşlerden birinin yalnız kişisel kullanımına yarayan eşya,
2. Mal rejiminin başlangıcında eşlerden birine ait bulunan veya bir eşin sonradan miras yoluyla ya da herhangi bir şekilde karşılıksız kazanma yoluyla elde ettiği malvarlığı değerleri,
3. Manevî tazminat alacakları,
4. Kişisel mallar yerine geçen değerler.

Kişisel mal, evlilik birliği süresince eşlerin ayrı ayrı sahip olduğu ve mal paylaşımına tabi tutulmayan malvarlığı değerlerini ifade eder.Kişisel mallar, evlilik birliğinin sona ermesi durumunda eşler arasında paylaşılmaz. Aksine bir sözleşme yapılmadıkça, kişisel mallar üzerinde sadece o eşin hakkı vardır.

“Kural olarak, düğün sırasında takılan ziynet eşyaları kim tarafından takılırsa takılsın, aksine bir anlaşma bulunmadıkça kadına bağışlanmış sayılır ve artık onun kişisel malı niteliği kazanır.” (Yargıtay 3. Hukuk Dairesi 2019/2763 E., 2019/9997  K.) Yargıtay kararında ziynet eşyasının kadının ‘kişisel malı’ sayılacağına değinilmiştir.

Düğünde Takılan Ziynet Eşyası Kime Aittir?

Evlilik birliğinin kurulması ile gelin ve damada takılan takılar ziynet eşyası olarak nitelendirilir.  Bu takılar; takı setleri, bilezik, kolye, küpe, çeyrek altın, yarım altın vb. olarak karşımıza çıkar. Düğünde taraflara takılan para ise düğün takısı olarak kabul edilir. Özetle evlilik sebebiyle takılan takılar ziynet eşyası olarak nitelendirilir. Bu takılar, bir nevi bağış niteliğindedir.

 

Yargıtay uzun bir süre düğün takılarının kim tarafından takılmış olursa olsun kadına ait olduğu görüşün deydi.

“…Kural olarak düğün sırasında takılan ziynet eşyaları, kim tarafından, kime takılırsa takılsın, kadına bağışlanmış sayılır ve artık kadının kişisel malı sayılır. ‘’

(3. HD. T. 5.11.2015, E. 2014/21125 K. 2015/17417)

Zaman içerisinde Yargıtay ın bu kapsamda farklı kararları da oluşmuştur. Kararlara etki eden ise takılan ziynet eşyasının niteliği olmuştur. Takılan ziynet eşyası kolye, küpe, yüzük, gerdanlık, set vb. ise kadının kullanımına özgülendiği gerekçesine dayanarak ziynet eşyasının kadına ait olduğunu ifade etmiştir. Diğer takıların ise hangi eşe takıldıysa ona ait olacağını ifade etmiştir.  Altının ise sadece kadının kullanımına özgülenmediği gerekçesine dayanmış ve kime ait olduğu belirlenemediği için eşlerin ortak mülkiyeti kapsamında değerlendirilmiştir.

‘’Varlığı ispatlanan tel bilezik ve işlenmiş bilezikler kadına özgü ziynet eşyası niteliğinde olup, eşler arasında aksine bir anlaşma veya bu konuda yerel bir adet bulunmadıkça evlilik sırasında kim tarafından hangi eşe takılmış olursa olsun kadın eşe bağışlanmış sayılır ve artık onun kişisel malı niteliğindedir. Ancak varlığı ispatlanan gremse, reşat, tam, yarım, çeyrek, gram altınlar ise kadına özgü ziynet eşyası niteliğinde olmayıp, hangi eşe ait olduğu ispat edilememesi halinde onların eşlerin paylı mülkiyetinde olduğunun kabulü gerekir.”

(8. HD., 24.9.2020, E 2020/949, K 2020/5378 (Kazancı İçtihat Bankası).

Düğünde Takılan Takılar Kadına Mı Ait?

Yargıtay son kararlarında ziynet eşyasının hangi eşe takılmış olursa olsun kadına ait olduğunu belirtmiştir. Kadının kişisel malı kapsamında değerlendirilmiştir.  Bu kuralın önemli bir istisnası bulunmaktadır. Yerel adet takılan takıların erkeğe ait olduğu yönünde olabilir veya taraflarca yapılan anlaşma olabilir. Bu noktada genel kural uygulanmaz.

---

Aile ve Boşanma Hukuku ile ilgili daha detaylı bilgi almak ve Aile ve Boşanma Hukuku alanındaki diğer konularda bilgi edinmek isterseniz, ilgili sayfayı ziyaret edebilirsiniz.

---

Düğün Takıları Davası Nedir? Düğünde Takılan Altınlar Nasıl Geri Alınır?

Ziynet alacağı davası, düğünde takılan ziynet eşyalarının sahibinin belirlenmesi ve eğer gerekiyorsa kendisine ait olmayan ziynet eşyasını elde eden eşten iadesini temin etmek amacıyla açılan davadır. Ziynet alacağı davası, boşanma davasının bir parçası değildir. Ayrı bir dava niteliğindedir. Evlilik devam ederken veya evlilik sona erdiğinde eş diğer eşe karşı ziynet alacağı konusunda bu davayı açabilir. Eğer bir eş ziynet eşyalarının izni olmadan elinden çıkarıldığını iddia ederse diğer eşe veya üçüncü kişilere karşı ziynet alacağı davası açabilir. Bu dava, ziynet eşyalarının sahipliğini ve iadesini hukuki olarak belirler.

Bu davada üç husus önemlidir:

• Hukuka, usule ve esasa uygun talebin ileri sürülmesi
• Ziynet eşyasının varlığının ispat edilmesi
• Ziynet eşyasının davacıda olmadığının ispat edilmesi

Ziynet eşyasının varlığı konusunda bir uyuşmazlık mevcut ise öncelikle söz konusu eşyanın varlığı ispatlanmalıdır. İspat yükü ziynet eşyasının iadesini isteyen davacıya aittir. Evlilik törenine ait fotoğraflar ve video kayıtları, nerede saklandığı veya kullanıldığına dair belgeler ve tanık ifadeleri gibi kanıtlar ispat aracı olarak kullanılabilir.  Yargıtay 3.HD. 05.06.2018 tarihli kararında tanık ifadelerinin ispat aracı olarak kullanılabileceğini vurgulamıştır.

‘’Türk Medeni Kanununun 6. maddesi hükmü uyarınca, kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça taraflardan her biri hakkını dayandırdığı olguların varlığını ispatla yükümlüdür. Gerek doktrinde, gerek Yargıtay içtihatlarında kabul edildiği üzere ispat yükü hayatın olağan akışına aykırı durumu iddia eden ya da savunmada bulunan kimseye düşer. Öte yandan ileri sürdüğü bir olaydan kendi yararına haklar çıkarmak isteyen kimsenin iddia ettiği olayı kanıtlaması gerekir.

Öte yandan, aksine ciddi ve inandırıcı delil ve olaylar bulunmadıkça asıl olan tanıkların gerçeği söylemiş olmalarıdır (6100 s. HMK md. 255). Akrabalık veya diğer bir yakınlık başlı başına tanık beyanını değerden düşürücü bir sebep sayılamaz.

Somut uyuşmazlıkta mahkemece; dinlenen davacı tanıklarından, …, davacı kadına takılan ziynet eşyalarının düğün sırasında davalı ve annesi tarafından alındığını gördüklerini beyan etmişlerdir. Dinlenen davalı tanıklarından …ın beyanı duyuma dayalı, …’ın beyanı ise, kendi içinde çelişkilidir. Bu nedenle; davacının, takılan ziynet eşyaları ile paraların düğün sırasında davalı tarafından alındığını tanık beyanlarıyla ispatladığını kabul etmek gerekir.’’

(Yargıtay 3.HD., 05.06.2018, E  2016/16049, K 2018/6364)

Ziynet eşyalarının varlığını doğrulamak için genel kural, kadın eşin mahkemeye sunduğu ziynet eşyalarının türü, adedi, niteliği ve miktarı hakkında somut kanıtlar sunması gerektiğini belirtir. Bu kurala göre ziynet eşyalarının varlığını ispatlayan davacı eşin ayrıca bu eşyaların evlilik sürecinde kendisinden alındığını ve geri verilmediğini de ispatlaması gerekir. Böylelikle ziynet eşyalarının varlığını doğrulamak için öncelikle cinsi, adedi, niteliği ve miktarı kanıtlanmalı. Sonrasında ise bu eşyaların kendisinden alındığını ve geri verilmediğini kanıtlaması gerekir.

Evi Terk Eden Kadın Altınları Yanında Götürmüş mü Sayılır? Ziynet Alacağı Davasında Altınların Kimde Kaldığı Nasıl İspat Edilir?

Yargıtay’a göre ziynet eşyaları kadının üzerinde olabilecek, evde saklanılabilecek, evi terk ederken kolayca taşınıp götürebilecek eşyadır. Genel olarak düğün sırasında takılan ziynet eşyalarının kim tarafından takılırsa takılsın aksine bir anlaşma bulunmadıkça kadına bağışlanmış sayıldığı ve kişisel malı niteliğini kazandığı kuralı esastır. Bu nedenle evden ayrılan kadının ziynet eşyalarını giderken yanında götürdüğü kabul edilir. Fakat söz konusu ziynet eşyaları evlilik birliği içinde erkek tarafından harcanmış olabilir, kadın eş evden ayrılırken yanında bulunmadığını ispat ederek söz konusu ziynet eşyalarının iadesini talep edebilir.

‘’Gerek doktrinde, gerek Yargıtay içtihatlarında kabul edildiği üzere ispat yükü hayatın olağan akışına aykırı durumu iddia eden ya da savunmada bulunan kimseye düşer. Öte yandan ileri sürdüğü bir olaydan kendi yararına haklar çıkarmak isteyen kimse, iddia ettiği olayı kanıtlaması gerekir.

Davacı kadın davaya konu edilen ziynet eşyasının davalıda kaldığını ileri sürmüş, davalı koca ise onun tarafından götürüldüğünü savunmuştur. Hayat deneylerine göre olağan olanın bu çeşit eşyanın kadının üzerinde olması ya da evde saklanması. muhafaza edilmesidir. Başka bir anlatımla, bunların davalı tarafın zilyetlik ve korumasına terk edilmesi olağan durumla bağdaşmaz. Diğer taraftan, ziynet eşyası rahatlıkla saklanabilen, taşınabilen, götürülebilen türden eşyalardandır. Bu nedenle, evden ayrılmayı tasarlayan kadının bunları önceden götürmesi, gizlemesi her zaman mümkün olduğu gibi evden ayrılırken üzerinde götürmesi de mümkündür. Bunun sonucu olarak normal koşullarda ziynet eşyalarının kadının üzerinde olduğunun kabulü gerekir. Davacı, davaya konu ziynet eşyasının varlığını, evi terk ederken bunların zorla elinden alındığını ve götürülmesine engel olunduğunu, evde kaldığını, ispat yükü altındadır.‘’

(3. HD., 25.02.2014, E 2013/18497, K 2014/2828 )

Ziynet eşyalarının kadın üzerinde taşınması doğal ise de bu olgunun aksi her zaman ispat edilebilir.  Fakat fiziksel şiddete uğrayan bir kadının evden ayrılırken altınlarını yanında taşıması veya götürmesi beklenemez. Fiziksel şiddet mağdurları tehlikededir ve bulundukları yerden hızla ayrılmak zorundadır. Bu nedenle kişisel eşyalarını almakta dahi zorlanabilirler. Altın gibi değerli ziynet eşyalarını yanlarında taşımaları pek olası değildir. Yargıtay 3.HD., 12.04.2016 tarihli kararında evden fiziksel şiddete uğrayarak ayrılan bir kadının ziynet eşyalarını da üzerinde taşıması olağan olarak kabul edilemez, demiştir.

‘’Kural olarak davacı, dava konusu ettiği ziynet eşyalarının varlığını ve evden ayrılırken bunların zorla elinden alındığını ve götürülmesine engel olunduğunu, evde kaldığını ispat yükü altındadır. Ziynet eşyalarının kadın üzerinde taşınması doğal ise de evden fiziksel şiddete uğrayarak ayrılan bir kadının ziynet eşyalarını da üzerinde taşıması olağan olarak kabul edilemez.

Somut olayda; davacı kadın, evden şiddet görerek ayrıldığını iddia etmiş ve dinlenen davacı tanıkları da, tarafların ayrıldığına sebep olan son olayda davacı kadının davalı tarafça darp edildiğini, babası tarafından evden alındığını ve hastaneye götürüldüğünü, evden sadece üzerindeki kıyafeti (geceliği) ile çıktığını, baba evine de o şekilde geldiğini, üzerinde hiçbir eşyası bulunmadığını belirterek, davacının bu iddiasını doğrulamıştır. Buna göre davacı taraf, ziynet eşyalarına ilişkin iddiasını ispat etmiş bulunmaktadır. ‘’ (3.HD., 12.04.2016, E 2015/8664, K 2016/5668)

---

Mehir ve Mehir Senedi konusu hakkında da bilgi almak için içeriğimizi ziyaret edebilirsiniz.

---

 

Evlilik Sürecinde Bozdurulan Takılar Geri Alınabilir Mi? Ziynet Alacağı Davasında Evlilik Sürecinde Harcanan Takılar Nasıl Geri Alınır?

Ziynet eşyasının bozdurularak harcanmasında kadının rızası yoksa ziynet eşyalarının bedelinin talep edilmesi mümkün olacaktır. Erkek rıza ile geri verilmemek üzere kendisine verildiğini ispat yükü altındadır.  Yargıtay uygulamalarında ziynet eşyasının harcanması erkeğin kadına borçlandığı anlamına gelmektedir ve kadının iade talebini mümkün kılmaktadır.

‘’Ziynet eşyalarının evlilik birliği içinde harcandığını, amcasından 10.000 DM borç aldığını, 2007 yılında davalının işyerinde yaşanan kriz nedeniyle maaş alamadığını temelinde tüm maddi sıkıntı nedeniyle tarafların boşandığını, düğün sırasında takılan altınların evlilik birliği içinde kira ve ihtiyaçları için bozdurulup harcandığını bu nedenle davanın reddini savunmuştur.

Evlilik sırasında kadına takılan ziynet eşyalarının kim tarafından takılmış olursa olsun ona bağışlanmış sayılır.

Dava dilekçesinde istenilen ziynet eşyalarına davalı miktar ve nicelik yönünden karşı çıkmadığı gibi Ziynet eşyalarının bir kısmının amcasından alınan borç para için bir kısmının da kira ve ihtiyaçlar için bozdurulup harcandığı davalı tarafından kabul edilmektedir.

Davalı ziynet eşyalarının davacının rızası ile bozdurulup harcandığını da iddia etmemiştir. Davacıya ait olduğu anlaşılan dava dilekçesinde yazılı dava konusu altınların evliliğin devamı sırasında davalı tarafından alınarak bozdurulup harcandığı davalı yanca kabul edildiğine göre davacıya iadesi gerekir. ‘’

(6.HD., 05.12.2011,  E  2011/9380, K 2011/13669)

Ziynet Alacağı Davasında Görevli ve Yetkili Mahkeme Nedir? Düğün Takıları Davası Nerede Açılır?

Ziynet eşyası davasında görevli mahkeme Aile Mahkemesi olup yetkili mahkeme ise Hukuk Muhakemeleri Kanunu’nda genel yetki kuralı olan davalının yerleşim yeri mahkemesidir. HMK.nın 6. maddesi gereğince bir davada genel yetkili mahkeme, davalının ikametgahının bulunduğu yer mahkemesidir.

Sıkça Sorulan Sorular

Düğün takıları davası görevli olmayan bir mahkemede açılırsa ne yapabilirim? Ziynet alacağı davasının görevsiz mahkemede açılması halinde ne olur?

Görev kamu düzenine ilişkin olduğu için dava şartlarından biridir. Mahkeme davanın her aşamasında görevli olup olmadığını re’sen inceleyebilir. Taraf ise davanın her aşamasında mahkemenin görevsiz olduğu iddiasını ileri sürebilir.

Düğünde takılan para ziynet eşyası niteliğinde midir?

Dar anlamda “ziynet eşyası” tanımına sadece mücevherler gibi fiziksel takılar dahil edilse de Yargıtay’ın uygulamasına göre düğünde takılan paralar da ziynet eşyası kapsamında değerlendirilmektedir.

---

Boşanmada Mal Paylaşımı Nasıl Yapılır? konusu hakkında da bilgi almak için içeriğimizi ziyaret edebilirsiniz.

---

Ziynet alacağı davasını kimler açabilir?

Ziynet  davası, kural olarak ziynet eşyası elinden rızası dışında alınan kimse tarafından açılabilir.

Ziynet davası açılırken ödenmesi gereken harç nedir?

Ziynet eşyalarının iadesine veya bedelinin ödenmesine ilişkin davada nisbi harç ödenmesi gerekmektedir.

‘’Dava dilekçesinde ziynet alacağı talebinde bulunmuştur. Dava açılırken alınan başvuru harcı, dava dilekçesindeki isteklerin tümünü kapsar. Davacı kadının ziynet alacağı talebi boşanmanın eki niteliğinde olmayıp nispi harca tabidir.’’

(2. HD., 25.04.2018, E 2016/1670, K 2018/5571)

Düğünde takılan takıların miktarı nasıl ispat edilir? Ziynet Alacağı Davasında Takıların Miktarı Nasıl İspatlanır?

Evlilik törenine ait fotoğraflar ve video kayıtları, nerede saklandığı veya kullanıldığına dair belgeler ve tanık ifadeleri, yazışmalar gibi kanıtlarla ispatı mümkündür.

Ziynet anlaşması yapılabilir mi?

Evlilik öncesi veya evlilik sürecinde, taraflar arasında ziynet eşyalarıyla ilgili paylaşım anlaşması yapılabilir. Ziynet anlaşması  her iki tarafın serbest iradesiyle gerçekleştiği takdirde geçerli kabul edilir.

Ziynet alacağı davasının boşanma davası ile birlikte ileri sürülmesi şart mıdır?

Ziynet alacağı davası, boşanma davası ile birlikte ya da boşanma davasının kesinleşmesinden sonra ayrı bir dava olarak da açılabilir. Bu dava boşanma davasının eki niteliğinde değildir.

Ziynet alacağı davasında talep edilen nedir?

Mümkünse ziynet eşyalarının geri verilmesi istenebilir.  Ancak ziynet eşyalarının aynen iadesi mümkün değilse takıların bedelinin ödenmesine karar verilmesi talep edilebilir.

Ziynet eşyasının aynen iadesi mümkün değilse takıların bedeli hangi tarihe göre hesaplanır?

Aynen iadesi mümkün olmayan ziynet eşyalarının bedeli dava tarihindeki bedele göre belirlenir.

Ziynet eşyası kadın tarafından kendi rızası ve iadesi beklenilmeden erkeğe verildiyse iadesi talep edilebilir mi?

Kadın eş ziynet eşyasını kendi rızasıyla ve iade beklentisi olmadan erkeğe verdiyse iadesini talep etmesi mümkün olmayacaktır.

Eşimin rızası ile ziynet eşyalarını bozdurdum ve düğün masrafına harcadım. Bu durumda eşim ziynet eşyalarının iadesini isteyebilir mi?

Eşin rızası ve iadesi beklenilmeksizin harcama söz konusu olduğunda ziynet eşyasının iadesi istenmeyecektir. Burada rıza ile harcama yapıldığı ispatlanmalıdır. Geri verilmemek üzere verdiğini ispatlama yükü davalıya aittir.

Düğünde erkeğe takılan değerli saat kime aittir? Ziynet eşyası alacağı davasında erkeğe takılan saat kimindir?

Yargıtay Hukuk Genel Kurulu’na göre düğünde erkeğe takılan ve kadının kişisel kullanımına özgü olmayan takılar, erkeğin mülkiyetindedir. Dolayısıyla düğünde erkeğe verilen değerli saat erkeğin mülkiyetinde sayılır.

Ziynet Eşyası Boşanma Halinde Mal Paylaşımına Dahil Edilir Mi?

Ziynet eşyaları, boşanma halinde mal paylaşımına dahil edilmez. Kural olarak düğün sırasında takılan ziynet eşyaları kim tarafından takılırsa takılsın aksine bir anlaşma bulunmadıkça kadına bağışlanmış sayılmaktadır ve kadının kişisel malı niteliğindedir. Ziynet eşyaları, boşanma halinde mal paylaşımı davası ile birlikte talep edilemez. Çünkü ziynet eşyaları kişisel mal kabul edilmektedir.  Ve kişisel mallar tasfiye aşamasında ele alınacak malvarlığı değerlerinden değildir.

Erkek eş ziynet eşyasının talebi için dava açabilir mi? Erkek Ziynet Alacağı Davası Açabilir Mi?

Erkek eş, ziynet eşyasının talebi için dava açabilir. Fakat burada genel kuralın aksine bir yapı olmalıdır. Taraflar arasında ziynet eşyasının erkek eşe ait olduğuna yönelik bir anlaşma olabilir. Ya da yerel gelenek ve göreneklere uygun olarak ziynet eşyasının erkeğe ait olması beklenebilir. Genel kuralın istisnalarından birinin mevcudiyeti halinde erkek eşin de dava açması söz konusu olacaktır.

Ziynet alacağı davasında zamanaşımı var mıdır?

Ziynet eşyasının aynen iadesi talep edilmişse zamanaşımı yoktur. Fakat ziynet eşyalarının bedelinin ödenmesi talebi 10 yıllık zamanaşımına tabidir.

HATİCE UYĞUN