Eşin aracına takip cihazı (GPS) takmak, Teknolojinin gelişmesiyle birlikte kişilerin özel yaşamları her zamankinden daha kolay izlenebilir hale geldi. Evlilik ilişkisi içinde dahi kimi zaman eşler, diğerinin hareketlerini kontrol etmek veya olası bir sadakatsizliği tespit etmek amacıyla araçlarına GPS takip cihazı yerleştirebiliyor. Peki, eşin aracına takip cihazı(GPS) takmak suç mu? Türk Ceza Kanunu ve Kişisel Verilerin Korunması Kanunu bakımından ne gibi sonuçlar ortaya çıkarır? Biz de içeriğimizde bu konu ile ilgili tüm detaylardan bahsedeceğiz.
İçindekiler
- 1 TCK Bakımından Değerlendirme | Özel Hayatın Gizliliği Nedir?
- 2 Özel Hayatın Gizliliğini İhlal Suçu Nedir?
- 3 Eşler Arasında Özel Hayatın Gizliliğini İhlal Suçu Oluşur Mu?
- 4 Eşin Aracına Takip Cihazı (GPS) Takmak Suç Mudur?
- 5 İzinsiz Takip Cihazı Takarak Elde Edilen Deliller Davada Kabul Edilir mi?
- 6 Sonuç
- 7 Sıkça Sorulan Sorular
TCK Bakımından Değerlendirme | Özel Hayatın Gizliliği Nedir?
Her insanın kendisine ait, başkalarıyla paylaşmak istemediği bir özel alanı vardır. Bu alan; kişinin ailesine, duygularına, inançlarına, yaşam tarzına, mahremine veya kişisel bilgilerine ilişkin bölümleri kapsar. Özel hayat, Anayasa’nın 20. maddesiyle güvence altına alınmış temel bir haktır ve aynı zamanda Türk Ceza Kanunu’nun 134. maddesi uyarınca ceza hukuku bakımından da korunmaktadır.
Özel Hayatın Gizliliğini İhlal Suçu Nedir?
Günümüzde teknolojinin gelişmesiyle birlikte bireylerin özel yaşam alanı, eskisinden çok daha kolay biçimde ihlal edilebilmektedir. Akıllı telefonlar, gizli kamera uygulamaları, sosyal medya paylaşımları ve konum takip sistemleri gibi araçlar, kişilerin bilgisi dışında ses, görüntü veya konum verilerinin kaydedilmesine yol açmaktadır. Bu nedenle özel hayatın gizliliğini ihlal suçu, hem bireysel hem de toplumsal anlamda büyük önem taşımaktadır.
İşte bu noktada 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu’muzun 134.maddesinde özel hayatın gizliliğini ihlal suçu düzenlenmiştir. İlgili maddeye göre, kişilerin özel hayatının gizliliğini ihlal eden kimseler için bir yıldan üç yıla kadar hapis cezası öngörülmüştür. Eğer bu gizlilik, görüntü veya seslerin kayda alınması suretiyle ihlal edilmişse o halde verilecek ceza bir kat artırılır.
Özel Hayatın Gizliliğini İhlal Suçu ile ilgili daha kapsamlı bilgi edinmek için içeriğimizi ziyaret edebilirsiniz.
Buna karşın ilgili maddenin 2. fıkrasında ise farklı bir husus düzenlenmektedir. Buna göre kişilerin özel hayatlarına ilişkin elde ettikleri görüntü veya sesleri hukuka aykırı olarak ifşa etmeleri halinde, ifşa eden kişi için iki yıldan beş yıla kadar hapis cezası öngörülmekte ve ifşa edilen söz konusu verilerin basın ve yayın yoluyla yayımlanması halinde de aynı cezaya hükmolunmaktadır. Eşin Aracına Takip Cihazı (GPS) Takmak Suç Mudur sorusuna bu bilgilerden sonra aşağıda cevap vermekteyiz.
Ceza Hukuku alanında merak ettiğiniz diğer konular hakkında da bilgi almak isterseniz, ilgili kategorimize göz atabilirsiniz.
Eşler Arasında Özel Hayatın Gizliliğini İhlal Suçu Oluşur Mu?
Evet suçun unsurları gerçekleştiyse oluşur. Eşler arasında bu suç işlenemez diye bir husus yoktur. Özel hayat, kişinin başkalarıyla paylaşmak istemediği alandır. Evlilik birliği içerisindeki eşler her ne kadar ortak bir hayatı da paylaşsalar, bu durum eşlerden birinin diğer eşin özel hayatını ihlal edebileceği anlamına gelmemektedir. Evlilik birliği içerisindeki her bir eşin, partnerinin bilmesini istemediği, ancak kendi rızasıyla bu özel hayatın detaylarının partneri tarafından bilineceği bir özel alanı var olmalıdır. Bu husus Yargıtay’ın çeşitli kararlarında da ele alınmaktadır.
Bu konuda yol gösterici nitelikteki Yargıtay 12. Ceza Dairesi’nin 17.04.2019 tarihli, 2019/2121 E. ve 2019/5170 K. sayılı kararı, özel hayat kavramının sınırlarını ve evlilik içi mahremiyetin kapsamını ayrıntılı biçimde açıklamıştır.
Yargıtay bu kararında tarafların boşanma aşamasında olduğunu, aracın içinde GPS ve kayıt cihazı bulunduğunu belirlemiş; buna rağmen savcılığın “eşler arasında özel hayat olmaz” gerekçesiyle kovuşturmaya yer olmadığına karar vermesini hukuka aykırı bulmuştur. Yargıtay, özel hayatın gizliliği hakkının evlilikle tamamen ortadan kalkmadığını belirterek bu kararı kanun yararına bozmuştur.
Kararda Yargıtay, özel hayatın sadece “kapalı alan” ya da “dört duvar” arasında yaşanan olaylarla sınırlı olmadığını; kişinin kamuya açık alanda dahi “tanınmazlık, dikkat çekmezlik ve bilinmezlik” hakkına sahip olduğunu vurgulamıştır.
Kararda şu tespitler yapılmıştır:
“Özel hayat; kişinin sadece gözlerden uzakta yaşadığı alan değildir.
Kişinin gün içerisinde kiminle, nerede ve ne amaçla görüştüğünün sürekli olarak denetim ve gözetim altına alınması, özel hayatın gizliliğini ihlal eder.
Kamuya açık alanda bulunmak, her davranışın izlenmesine rıza gösterildiği anlamına gelmez.”
Yargıtay ayrıca, evlilik birliğinin bu hakkı ortadan kaldırmadığını da açık biçimde ortaya koymuştur:
“Kişiye bağlı ve onun kişisel gelişimiyle ilgili olan özel hayatın gizliliği hakkı, evlilikle tamamen ortadan kalkmaz.
Tarafların evli olmaları, birbirlerini sürekli gözetleyebilecekleri ve denetleyebilecekleri anlamına gelmez.”
Yani özel hayatın gizliliğini ihlal eden eylemlerin evlilik birliği içerisindeki eşler tarafından gerçekleştirilmesi halinde de Türk Ceza Kanunu’nun 134.maddesi uygulanacaktır.
Eşin Aracına Takip Cihazı (GPS) Takmak Suç Mudur sorusuna eşin haberi ve izni yoksa evet cevabını verebiliriz.
Eşler arasında alınan ses ve görüntü kaydı suç mu konulu bir diğer makalemize buradan göz atabilirsiniz.
Eşin Aracına Takip Cihazı (GPS) Takmak Suç Mudur?
Evlilik birliği içerisindeki eşin, diğer eşin aracına GPS (takip cihazı) koyması ve eşini takip etmesi elbette ki özel hayatın gizliliğini ihlal suçunu oluşturacaktır. Çünkü özel hayat kişinin başkalarıyla paylaşmak istemediği, başkalarının bilmesini ve müdahale etmesini istemediği alandır.
Evlilik halinde de bu durum ortadan kalkmaz. Yani evlilik birliği içerisinde olmak eşlerin sınırsız olarak birbirlerinin özel hayatlarına müdahale edebileceği anlamına gelmemelidir. Dolayısıyla eşinin aracına GPS (takip cihazı) koyarak eşi takip eden diğer eş, temel haklardan olan kişilik haklarına saldırıda bulunmakta ve TCK madde 134’te ki özel hayatın gizliliği suçunun faili olmaktadır.
Ancak aracına GPS (takip cihazı) takılmasına açık rıza gösteren eş bakımından, cihazı takan eşin eylemi TCK anlamında suç teşkil etmeyecektir. Eşin Aracına Takip Cihazı (GPS) Takmak Suç Mudur sorusuna eşin haberi ve izni yoksa evet cevabını verebiliriz.
İzinsiz Takip Cihazı Takarak Elde Edilen Deliller Davada Kabul Edilir mi?
Hayır, izinsiz GPS cihazıyla elde edilen bilgiler delil olarak kullanılamaz. Çünkü bu tür veriler, Yargıtay kararları ışığında hukuka aykırı delil niteliği taşır. Örneğin Yargıtay 2. Hukuk Dairesi, 2016/3808 E., 2017/10105 K. kararında, boşanma davasına sunulan deliller arasında kadının aracına GPS cihazı takılması ve telefonuna casus yazılım yüklenmesinin olduğu kabul edilmiş; ancak karar metninde bu verilerin hukuka aykırı delil niteliğinde olduğu belirtilmiştir. Kararda, bu tür cihaz yerleştirme ve izleme işlemlerinin eşler arasında olsa bile, özel hayatın gizliliğini ihlal teşkil edebileceği vurgulanmıştır.
Ayrıca, Yargıtay 2. Hukuk Dairesi’nin 2020/2359 E., 2020/3302 K. kararı da benzer yaklaşımı sürdürmektedir. Bu kararda, davacı kadın tarafından sunulan CD’nin hükme esas alınarak kusur sayılması eleştirilmiş; CD’nin erkeğin özel hayatının gizliliğini ihlal ederek hukuka aykırı biçimde elde edildiği tespit edilerek, “hukuka aykırı delil hükme esas alınamaz” kararı verilmiştir.
Özel hayatın gizliliğini ihlal ile ilgili yaşadığınız hukuki problemlerde, Burak Temizer Hukuk Büromuzun deneyimli İstanbul ceza avukatı kadrosundan profesyonel destek alabilirsiniz.
Sonuç
Günümüzde eşler pek çok farklı sebepten dolayı diğer eşin kişisel verilerini ihlal edebilecekleri eylemlerde bulunmaktadırlar. Bunlar arasında GPS (takip cihazı) ve teknolojik aletlere casus yazılım yüklemek de örnek verilebilir. Evlilik birliği içerisindeki eşler arasındaki özel hayatın gizliliğinin ihlali suçu çeşitli kanunlar bakımından önemli sonuçlar doğurabilmektedir.
Elbette ki eşler arasında da özel hayatın gizliliğinin ihlali suçu oluşabilecektir. Eşin aracına GPS (takip cihazı) takılması suretiyle takip edilmesi ve teknolojik cihazlara casus yazılım yüklenmesi hukuka aykırı delillerdir. Ezcümle eşin Aracına Takip Cihazı (GPS) Takmak Suç Mudur sorusuna eşin haberi ve izni yoksa evet cevabını verebiliriz.
Sıkça Sorulan Sorular
1. Eşin Aracına Takip Cihazı (GPS) Takmak Suç Mudur?
Evet. Eşin bilgisi ve rızası olmadan aracına GPS cihazı yerleştirmek, TCK m.134 kapsamında özel hayatın gizliliğini ihlal suçu oluşturur. Eylemle birlikte kişinin günlük hareketlerinin, ziyaret ettiği yerlerin veya yaşam alışkanlıklarının izlenmesi, onun özel alanına müdahale anlamına gelir. Bu suçun cezası bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasıdır.
2. GPS ile Elde Edilen Veriler Boşanma Davasında Delil Olarak Kullanılabilir mi?
Hayır. Hukuka aykırı yollarla elde edilen deliller, HMK m.189/2 gereği mahkeme tarafından dikkate alınmaz. Eşin izni olmadan takılan GPS cihazıyla elde edilen konum veya hareket kayıtları, hukuka aykırı delil niteliğindedir ve boşanma davasında hükme esas alınamaz.
3. Eşin Aracına GPS Takmak Kişisel Verilerin Kaydedilmesi Suçuna Girer mi?
Evet. GPS cihazıyla elde edilen konum ve hareket bilgileri kişisel veri niteliğindedir. Bu bilgilerin rıza olmadan kaydedilmesi veya depolanması, TCK m.135 kapsamında kişisel verilerin kaydedilmesi suçu olarak değerlendirilir. Bu suçun cezası bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasıdır.
4. GPS Takmak Yerine Telefon Takibi veya Uygulama Kullanmak Suç Teşkil Eder mi?
Evet. Eşin telefonuna izleme, takip veya casus yazılım yüklenmesi de hukuka aykırıdır. Bu eylem hem özel hayatın gizliliğini ihlal, hem de kişisel verilerin kaydedilmesi veya ele geçirilmesi suçlarını oluşturabilir. Ayrıca, boşanma davasında delil olarak da kullanılamaz.
5. Eşimin Hareketlerinden Şüpheleniyorum, Onu Takip Etmek İçin Ne Yapmalıyım?
Eşin özel hayatına yönelik gizli izleme veya kayıt alma hukuka aykırıdır ve cezai sorumluluk doğurur. Bu tür durumlarda yapılması gereken, hukuki yollara başvurarak delil elde etme ve boşanma davasında mahkeme kanalıyla ispat sağlama yoludur. Bir ceza hukuku veya aile hukuku avukatı aracılığıyla süreci hukuka uygun şekilde yürütmek gerekir.
