İftira Suçu Nedir? Şartları ve Cezası

İftira suçu, kanunen yetki verilmiş mevkilere ihbar veya şikâyet yapılarak ya da basın ve yayın vasıtasıyla aslında işlenmeyen bir suç hakkında soruşturma ve kovuşturma başlattırılmasını ya da idari bir yaptırım uygulattırılmasını sağlatmak amacıyla bir kimsenin hukuka aykırı bir fiili gerçekleştirdiğinin iddia edilmesi sonucunda oluşan bir suç tipidir. Bu suçun temel cezası 1 yıldan 4 yıla kadar hapis cezasıdır.

İftira suçu hukukta masum kişilerin cezalandırılmasını önler ve kişilerin hürriyetlerinin korunmasına yardımcı olur. Bu da toplumda adalet anlayışının gelişmesine ve kişilerin adalet sistemine güvenmesine zemin hazırlar. Bu nedenle bu suçları işleyenlerin cezalandırılması büyük önem taşır.

İftira Suçu Nedir?

İftira suçu, kanunen yetki verilmiş mevkilere ihbar veya şikâyet yapılarak ya da basın ve yayın vasıtasıyla aslında işlenmeyen bir suç hakkında soruşturma ve kovuşturma başlattırılmasını ya da idari bir yaptırım uygulattırılmasını sağlatmak amacıyla bir kimsenin hukuka aykırı bir fiili gerçekleştirdiğinin iddia edilmesi sonucunda oluşan bir suç tipidir. Dolayısı ile yetkili makamları kandırarak hukuka aykırı bir fiilin işlediğini bildiren ancak gerçekte böyle bir fiilin işlenmediği durumlarda ortaya çıkan suç iftira suçudur.

Konut  Dokunulmazlığının İhlali konulu yazımızı okumak için tıklayın — >

İftira Suçunun Oluşabilmesi İçin Gereken Koşullar

1. Yetkili Mevkilere İhbar veya Şikâyet Yapma Koşulu:

Bu suçun oluşabilmesi için kanunen yetkilendirilmiş mevkilere ihbar ve şikâyetin fail tarafından yapılmış olması gerekir. Nitekim böyle bir şikâyet veya ihbar mevcut değilse iftira suçu değil, hakaret suçu ortaya çıkacaktır.

2. Adli Soruşturma veya Kovuşturma ya da İdari Soruşturma Geçirme Koşulu:

İftira suçunun mağduru, failin bu iddiası sonucunda adli soruşturma, kovuşturma veya idari soruşturma evrelerini geçirmelidir.

3. İddia Edilen Hukuka Aykırı Fiilin Gerçek Dışı Olma Koşulu:

Failin iddia ettiği fiil gerçeğe aykırı olmalıdır. Gerçekte böyle bir şey varsa bu suç oluşmaz çünkü failin hedefi gerçek bir suçun cezalandırılması değil mağdura işlemediği bir suç nedeniyle yaptırım uygulattırılmasının sağlanmasıdır.

İftira Suçunun Maddi Unsurları

1. Fiil:

İftira suçunda fiil yetkili makamlara ihbar veya şikâyette bulunarak ya da basın ve yayın yoluyla, işlemediğini bildiği halde, hakkında soruşturma ve kovuşturma başlatılmasını ya da idari bir yaptırım uygulanmasını sağlamak için bir kimseye hukuka aykırı bir fiili isnat edici her türlü davranıştır.

2. Fail:

İftira suçunun faili herkes olabilir. Nitekim bu suç nezdinde failin kim ya da kimler olabileceği açıkça düzenlenmemiştir.

3. Mağdur:

İftira suçunun mağduru yetkili makamlara ihbar veya şikâyette bulunarak ya da basın ve yayın yoluyla, işlemediğini bildiği halde, hakkında soruşturma ve kovuşturma başlatılmasını ya da idari bir yaptırım uygulanmasını sağlamak için hukuka aykırı bir fiilin iddia edildiği her kişidir. Bu suçun mağduru nezdinde de bir özelleştirme yapılmamış olup, her birey bu suçun mağduru olabilir.

4. Suçun Konusu:

İftira suçunun konusu hukuka aykırı bir fiilin isnadıdır.

5. Nitelikli Haller:

Bu suçun nitelikli halleri; eylemin maddî eser ve delillerinin uydurularak yapılması, yüklenen eylemi işlemediğinden dolayı hakkında beraat kararı veya kovuşturmaya yer olmadığına dair karar verilmiş kişiye karşı bu eylem nedeniyle gözaltına alma ve tutuklama dışında başka bir koruma tedbiri yapılması, mağdura ağırlaştırılmış müebbet hapis veya müebbet hapis cezası tatbik edilmesi ve mağdurun mahkûm olduğu hapis cezasının infazına başlanması olarak kanunen belirlenmiştir.

---

Ceza Hukuku ile ilgili daha detaylı bilgi almak ve Ceza Hukuku alanındaki diğer konularda bilgi edinmek isterseniz, ilgili sayfayı ziyaret edebilirsiniz.

---

Suçun Manevi Unsurları

Suçun gerçekleşebilmesi için manevi unsurlara ihtiyaç vardır. Manevi unsurlardan kast, suçun bilerek ve isteyerek gerçekleştirilmesidir. Bu suç da kasten işlenebilen bir suçtur. Nitekim fail burada yetkili mevkilere ihbar veya şikâyette bulunarak ya da basın ve yayın yoluyla, işlemediğini bildiği halde, hakkında soruşturma ve kovuşturma başlatılmasını ya da idari bir yaptırım uygulanmasını sağlamak için bir kimseye hukuka aykırı bir fiili bilerek ve isteyerek isnat eder.

Uyuşturucu Satma Suçu Konulu Makalemize Ulaşmak İçin Tıklayın 

Suçun Özel Görünüş Şekilleri

1. Teşebbüs:

Teşebbüs, suçun tamamlanmasına yönelik bir girişimde bulunulması ancak suçun herhangi bir nedenle tamamlanamaması durumunu ifade eder. İftira suçunda da suç herhangi bir nedenle tamamlanamayabilir ve bu durumda bu suça teşebbüs de mümkün olabilir.

2. İştirak:

İştirak, bir suçun birden fazla kişi tarafından birlikte işlenmesidir. İştirak durumunda, her bir fail suçun gerçekleştirilmesine katkıda bulunmuş sayılır ve suçun cezası, faillerin her birine uygulanır. İftira suçu da birden fazla kişi tarafından birlikte işlenebilir. Bu durumda bu suça da iştirak hükümleri uygulanır.

3. İçtima:

İçtima, birden fazla suçun aynı kişi tarafından işlenmesi durumudur. Böyle bir durum iftira suçunda ortaya çıkarsa içtima hükümleri burada da uygulama alanı bulacaktır.

İftira Suçu İşlenme Şekilleri

1. İhbar Yoluyla İftira:

Her kişi bir suç işlendiğini düşündüğü takdirde yetkili idari ve adli makamlara başvurabilir. Ancak ihbar edilen suç gerçekte işlenmediyse iftira suçu oluşacaktır. Burada kişinin amacının ne olduğu önemlidir. Zira kişi bu suçun işlendiğini düşünerek hareket ederse ve bu suçu işleme amacı gütmeden hareket ederse ceza almayacaktır. Çünkü burada Anayasal şikâyet hakkını kullanmış olur. Eğer kişi bu suçun işlenmediğini bilerek, sırf o kişinin ceza alması için böyle bir ihbarda bulunmak isterse iftira suçu işlenmiş olunur.

2. Şikâyet Yoluyla İftira:

Şikâyet yoluyla iftirada yetkili makamlara şikâyet başvurusu yapılır. Türk Hukuku’nda bu yetkili makamlar savcılık makamı ve kolluk güçleridir.

3. Basın ve Sosyal Medya Üzerinden İftira:

Türk Ceza Kanunu’nun 6.maddesi basın ve yayın yolu denildiğinde her türlü yazılı, görsel, işitsel ve elektronik kitle iletişimi aracıyla yapılan yayınları anlamamız gerektiğini belirtir. Her türlü yazılı, görsel işitsel ve elektronik kitle iletişimi aracıyla yapılan yayınlar sonucunda yetkili mevkiler tarafından soruşturulma açılıp böyle bir suçun olmadığı anlaşılırsa bu durum gerçekleşmiş olur.

İftira Suçunun Cezayı Artırıcı Yönleri

İftira suçunun cezayı artırıcı yönleri TCK 267. maddesinde düzenlenmiştir. Bu hükme göre;

1. Eylemin maddî eser ve delillerini uydurarak iftirada bulunulması: Eğer ki fail maddi eser ve delilleri kullanarak bir kişiye iftirada bulunduğu takdirde cezası temel cezaya oranla yarı oranda artırılacaktır.
2. İddia edilen eylemi işlemediğinden ötürü hakkında beraat kararı veya kovuşturmaya yer olmadığına dair karara hükmedilmiş mağdurun aleyhine olarak bu fiil sebebiyle gözaltına alma ve tutuklama haricinde başka bir koruma tedbiri uygulanması: Bu durumda ceza yarı oranında artırılacaktır.
3. İddia edilen eylemi işlemediğinden ötürü hakkında beraat kararı veya kovuşturmaya yer olmadığına dair karara hükmedilmiş olan mağdurun bu fiil sebebiyle gözaltına alınması veya tutuklanması: Bu durumda fail ayrıca kişi hürriyetinden yoksun kılınma suçundan dolayı dolaylı fail olacaktır.
4. Mağdurun ağırlaştırılmış müebbet hapis veya müebbet hapis cezasına mahkûmiyeti: Mağdur ağırlaştırılmış müebbet hapis ya da hapis cezasına mahkûm edildiyse 20 yıldan 30 yıla kadar hapis cezası verilir.
5. Mağdurun hapis cezasının infazına başlanılması: Eğer ki mağdura verilen hapis cezası infazı başlatıldıysa 4 numaralı maddedeki cezalar yarı oranında artırılır.

İftira Suçunda Etkin Pişmanlık

Etkin pişmanlık, bir kişinin suç işlediği durumdan ötürü içsel bir suçluluk hissetmesi, ardından da bu durumun telafi edilmesi için pişmanlık duyması anlamına gelir. Etkin pişmanlık durumunda failin cezasında indirime gidilir. Nitekim İftira suçunda etkin pişmanlık hükümleri mümkündür ve fail mağdur hakkında adlî veya idari soruşturma başlamadan önce, iftirasından döndüğü takdirde cezasında beşte dört oranında, kovuşturmadan önce iftiradan dönerse, cezasının dörtte üçü indirilir.

Yine, hükümden önce gerçekleşirse cezanın üçte ikisi, mahkûmiyetinden sonra gerçekleşmesi halinde cezanın yarısı, infazına başlanması halinde, verilecek cezanın üçte biri indirilebilir.

İftiranın konusunu oluşturan münhasıran idari yaptırım uygulanmasını gerektiren fiil neticesinde ve idari yaptırıma karar verilmeden önce gerçekleşirse, verilecek cezanın yarısı, İdari yaptırım uygulandıktan sonra, verilecek cezanın üçte biri indirilebilir. Basın ve yayın yoluyla yapılan iftirada etkin pişmanlık uygulanması için aynı yöntemle yayınlanması gerekir.

---

Etkin Pişmanlık konusu ile ilgili daha detaylı bilgi almak isterseniz, ilgili sayfayı ziyaret edebilirsiniz.

---

Masum Kişinin Tutuklanması veya Gözaltına Alınması

İftira suçunda masum kişinin tutuklanması veya gözaltına alınması neticesi sebebiyle ağırlaşmış hali ifade eder. Bu durumda iftira suçunun faili hem iftira suçundan hem de kişinin özgürlüğü elinden alındığından kişi hürriyetinden yoksun kılma suçundan ötürü fail olarak sorumlu tutulacaktır.

İftira Atılan Kişi Tazminat Alabilir Mi?

Kendisine karşı iftira suçu işlenen kişi maddi ve manevi tazminat davası açabilir ve tazminat talep edebilir. Maddi tazminat davası açılabilmesi için karşı tarafın kusuru olmalı ve mal varlığında bir azalma meydana gelmelidir. Manevi tazminat davası açabilmek içinse bu isnat sonucu failin içinde bulunduğu üzüntünün ispatlanması gerekir. Hâkim her somut olaya göre uygun miktar tazminata hükmeder. Bu davalar Asliye Hukuk Mahkemesi’nde açılır.

İftiraya Uğrayan Kişi Ne Yapmalı?

İftiraya uğrayan kişi öncelikle şikâyet hakkını kullanabilir. Bunun için savcılık makamına ya da kolluk görevlilerine başvurulabilir. İftiraya uğrayan kişi bu makamlara elindeki delilleri varsa iletmelidir. Böylece hukuki süreç çok daha hızlı şekilde ilerlemiş olacaktır.

İftira Suçunda Soruşturma ve Yargılama Aşaması

İftira Suçunda Soruşturma

İftiraya uğrayan kişi öncelikle şikâyet hakkını kullanarak soruşturmayı başlatabilir. Ancak savcılık kendiliğinden de soruşturma sürecini başlatabilir. Soruşturma aşamasında mağdur dinlenir, gerekli belgeler toplanır ve dava açılması için gereken süreç tamamlanır.

İftira Suçunda Yargılama

Soruşturma aşamasında her türlü delili toplayan savcı yeterli delil varlığında bir iddianame düzenler ve kamu davası açılır. Böylece kovuşturma aşaması başlatılmış olunur.

İftira Suçu Hakkında Açılan Davalar Ne Kadar Sürede Sonuçlandırılır?

İftira suçu Asliye Ceza Mahkemeleri’nde görülmektedir.  Bu mahkemelerde bu dava ortalama olarak 1.5-2 yıl gibi süre içinde sonuçlandırılır. Bu süre her somut olaya göre değişmekle beraber delillerin bulunması ya da tanık dinlenmesi durumunda bu süreler daha da kısalabilir.

İftira Suçunda Yetkili ve Görevli Mahkeme

İftira suçunda yetkili mahkeme suçun işlendiği yer mahkemesidir. İftira suçunda görevli mahkeme ise suçun işlendiği yerdeki Asliye Ceza Mahkemesidir.

İftira Suçu ve Suç Uydurma Suçu Arasındaki Farklar

İftira suçu ve suç uydurma suçu arasındaki temel ayrım şunlardır:

• İftira suçunda masum olduğu bilinen bir kişiye karşı suç işlediği iddia edilir, suç uydurma suçunda ise fiilin isnat edildiği kişi belli değildir.
• İftira suçunda isnat edilmiş olan fiilin suç oluşturmasına gerek yoktur, suç uydurma suçunda suç teşkil eden bir fiilin işlenmesi söz konusudur.
• İftira suçunun temel cezası 1 yıldan 4 yıla kadar hapis cezasıdır, suç uydurma suçunun temel cezası ise 3 yıla kadar hapis cezasıdır.

Yargıtay Kararları

• Yargıtay 8. Ceza Dairesi 2017/14279 E., 2019/15558 K.

Yargıtayın bu kararında sanık polisi arayarak abisi tarafından kendisine bıçak çekildiğini ihbar etmiştir. Kendisine bu şekilde fiil isnat edilen kişi gerçek ve belirlenebilir olduğundan TCK 267.madde kapsamında iftira suçunun oluşturulduğuna hükmedilmiştir ve suçun niteliğinde hataya düşülerek yazılı şekilde hüküm kurulmasını hukuka aykırı bulmuştur. Bu nedenle de kararın bozulmasına karar verilmiştir.

• Yargıtay 8. Ceza Dairesi 2017/11772 E., 2019/15457 K.

Yargıtayın bu kararında mağdurun işyerinde bulunan motosikletin sanık tarafından çalındığı ihbar edilmiş ve sanık hakkında hırsızlık suçundan soruşturma başlatılmıştır. Sanık ise ifadesinde motosikleti çalmadığını, mağdura motosikleti kendi rızası ile verdiğini ancak gün içinde getirilmediğini ifade etmiştir. Gerçekte sanığın, bu suçu işlemediğini bildiği halde, sırf bu suçtan soruşturma ve kovuşturma başlatılmasını sağlamak niyetiyle mağdura hukuka aykırı bir fiil isnat edilerek şikâyette bulunduğu için mahkûm edilmesi gerekirken beraatine karar verilmesi hukuka aykırı bulunmuştur ve yargıtay kararın bozulmasına karar vermiştir.

• Yargıtay 8. Ceza Dairesi 2017/14276 E., 2019/15329 K.

Yargıtay bu kararında olayda söz konusu iddiaların maddi olaylara dayandığından ve suç isnadı da mevcut olmadığından bu hakkı Anayasal şikayet kapsamında değerlendirerek sanığın beraatine karar verilmesi yerine mahkum edilmesini hukuka aykırı bulmuştur ve kararı bozmuştur.

• Yargıtay 8. Ceza Dairesi 2017/12020 E., 2019/14834 K.)

Yargıtayın bu kararında Vize Kapalı Ceza İnfaz Kurumunda hükümlü olan sanık Adalet Bakanlığı’na dilekçe yazmış ve cezaevindeki ailesiyle telefon görüşmelerini eksik yaptığıyla ilgili olup kendi eyleminin suç isnadı niteliğinde olmadığı ve Anayasal şikâyet hakkını kullanması nedeniyle dava açma hakkı Cumhuriyet Savcısı’na ait olup suçtan beraatine karar verilmesi gerektiğine hükmetmiştir.

• Yargıtay 8.CD. T.14.02.2019 2018/5687E. 2019/2070 K.

Yargıtayın bu kararında BİMER’e silahlı terör örgütüne üye olduğu yönünde asılsız bir ihbar yapılmış ve kişi idari ve adli soruşturma geçirmiştir. Ancak soruşturma işlemlerine IP numarasına ait adres ve şahıs bilgileri belirlenmeden kovuşturmaya yer olmadığına karar verilmiştir. IP numarasından tespit edilen şüphelilerin ifadelerine başvurulduktan sonra bir karara varılması gerekirken eksik inceleme yapılarak bu şekilde bir karar verilmesini Yargıtay hukuka aykırı bulmuştur.

İftira Suçu Dilekçe Örneği

“……….. Cumhuriyet Başsavcılığına

-Şikayetçi Bilgileri:

Adı ve Soyadı:

T.C. Kimlik No:

Adres:

Telefon:

E-posta:

-Şüpheli Bilgileri:

Adı ve Soyadı:

T.C. Kimlik No:

Adres:

Telefon:

-Suç : İftira ve Savcılıkça re’sen araştırılacak varsa sair suçlar

1)Açıklamalar

Burada, iftira suçu ile ilgili yaşanılan olay tek tek satır satır detaylı gün saat tarih isimlerle birlikte açıklanır. İftira edilen eylem, olayın nasıl gerçekleştiği, açık ve anlaşılır bir şekilde belirtilir. Ayrıca, varsa bu durumu kanıtlayan belgeler, tanıklar veya diğer deliller hakkında da bilgiler sunulur.****Başlıklandırarak paragraf paragraf anlatabilirsiniz

Sonuç ve İstem

Yukarıda açıklanan olay doğrultusunda, iftira suçunun soruşturulmasını ve gerekli adli işlemlerin başlatılmasını ve iddianame düzenlenerek dava açılmasını talep ederim. Saygılarımla,

Ekler:

[Olayla ilgili varsa belgeler, ekran görüntüleri vs]

 

Saygılarımla,

Ad ve Soyadı”

Sık Sorulan Sorular

İftira Atmak Suç Mudur?

Evet, iftira atmak TCK 267.maddesi kapsamında suçtur. İftira suçu TCK’nın 267.maddesinde şu şekilde yer almıştır: Yetkili makamlara ihbar veya şikâyette bulunarak ya da basın ve yayın yoluyla, işlemediğini bildiği halde, hakkında soruşturma ve kovuşturma başlatılmasını ya da idari bir yaptırım uygulanmasını sağlamak için bir kimseye hukuka aykırı bir fiil isnat eden kişi, bir yıldan dört yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Bu suçu işleyenler ilgili hükme göre cezalandırılır.

İftira Suçu Nasıl İspatlanır?

İftira suçunun ispatlanması her türlü delille mümkündür. Kanunen belli bir delil sınırlaması öngörülmemiştir.

İftira Suçunda Uzlaşmaya Başvurulabilir Mi?

Ceza Muhakemesi Kanunu 253.maddesinde hangi suçların uzlaşma kapsamına gireceği belirlenmiştir. İftira suçu bu kapsamda yer almadığından bu suçta uzlaşmaya başvurulamaz.

İftira Suçu Sicile İşler Mi?

Evet, iftira suçu Adli Sicil kaydına işlenir.

İftira Suçu Adli Para Cezasına Çevrilebilir Mi?

İftira suçu sonucunda hâkim tarafından hükmedilen hapis cezası adli para cezasına çevrilebilir.

İftira Suçunda Zamanaşımı Var Mıdır?

Evet, iftira suçunda zamanaşımı vardır. Fiilin işlendiği tarihten itibaren 8 yıl içinde soruşturma başlatılmalıdır. Aksi halde bu süre geçtikten sonra dava açılamaz.

Burak Temizer Hukuk Bürosu İftira Suçuna Yönelik Hizmetlerimiz

İftira suçu ile ilgili tüm sorunlarınız için bize ulaşın!

Burak Temizer Hukuk bürosu müvekkillerinin haklarını koruyan ve onlara her konuda destek veren bir hukuk bürosudur. Burak Temizer Hukuk bürosuna güvenerek iftira suçuyla hakkındaki tüm yasal haklarınızın korunduğundan emin olabilirsiniz. Siz de sayfamızdaki iletişim bölümünden bizlere ulaşabilirsiniz.

Sitemizdeki diğer makalelere de göz atın

TARİHİ ESER KAÇAKCILIĞI https://temizerhukuk.com/tarihi-eser-kacakciligi-sucu/

MALA ZARAR VERME SUÇU https://temizerhukuk.com/mala-zarar-verme-sucu-ve-cezasi/

TEROR ORGUTU UYELİĞİ https://temizerhukuk.com/teror-orgutu-uyeligi-sucu-ve-cezasi/

                                                                                                                   NİSANUR CEBECİ