Şantaj Suçu Nedir? Şantaj Suçunun Cezası Ne Kadar?

Şantaj, Türk Ceza Kanunu’nun “Kişilere Karşı Suçlar” bölümünde “Hürriyete Karşı Suçlar” başlığı altında düzenlenmiştir.

Günümüzde genellikle iletişim araçları ve sosyal medya aracılığı ile işlenen şantaj suçu, tehdit suçunun özel bir şeklini oluşturmaktadır.

Şantaj suçuna maruz kalan kişi yani mağdur; baskı, tehdit ve hukuka aykırı bir davranış ile karşı karşıyadır. Kendisine karşı yöneltilenleri yapmak veya yapmamak hususunda zorlamaya maruz kalmaktadır. Bu hususlar doğrultusunda şantaj suçunda kişinin korunan hukuki değerleri, kişinin manevi özgürlüğü, irade ve hareket serbestisi içerisinde hareket edebilmesidir.

Makalemizde de bu hususlara hukuken değinecek ve inceleyeceğiz.

ŞANTAJ SUÇU NEDİR?

Şantaj suçu, tehdit suçunun özel bir görünümünü oluşturmakla birlikte bir kimseyi kendisiyle ilgili şeref ve haysiyetini zedeleyecek nitelikteki bir haberi yayma ve açığa çıkarma tehdidiyle korkutma, hukuki değerlere aykırı şekilde herhangi bir çıkar sağlamak maksadıyla, davranışta bulunmaya zorlamak olarak tanımlanan bir suçtur.

Şantaj suçu, Türk Ceza Kanunu’nun 107. maddesinde hürriyete karşı işlenen suçlar adı altında düzenlenmiş olup söz konusu hüküm uyarınca şu şekildedir:

TCK Madde 107-

“(1) Hakkı olan veya yükümlü olduğu bir şeyi yapacağından veya yapmayacağından bahisle, bir kimseyi kanuna aykırı veya yükümlü olmadığı bir şeyi yapmaya veya yapmamaya ya da haksız çıkar sağlamaya zorlayan kişi, bir yıldan üç yıla kadar hapis ve beşbin güne kadar adlî para cezası ile cezalandırılır.

(2) Kendisine veya başkasına yarar sağlamak maksadıyla bir kişinin şeref veya saygınlığına zarar verecek nitelikteki hususların açıklanacağı veya isnat edileceği tehdidinde bulunulması halinde de birinci fıkraya göre cezaya hükmolunur.”

ŞANTAJ SUÇUNUN UNSURLARI NELERDİR?

Şantaj suçunun oluşabilmesi bakımından bahse konu unsurların birlikte bulunması gerekmektedir.

Şantaj suçu, tehdit suçundan net olarak ayrılmaktadır. Bu sebepten ötürü bu unsurların dikkate alınması suçun niteliğinin tespiti açısından önem arz etmektedir.

Şantaj suçunu unsurları bakımından maddi ve manevi unsurlar olmak üzere ikiye ayırarak incelemek gerekmektedir.

Maddi Unsurlar

Suçun maddi unsurları; fail, mağdur, suçun konusu, hareket ve neticedir.

Fail

Kural olarak yani aksi belirtilmediği müddetçe suçun faili, herkes olabilmektedir. Bu hususlar doğrultusunda Türk Ceza Kanunu’nun 107. Maddesi kapsamında aksi bir belirleme yapılmamıştır.

Bu sebepten ötürü şantaj suçunu herkes işleyebilmektedir.

Fakat TCK madde107/1 kapsamında tanımlanan suçun oluşması için failin, hukuken korunan herhangi hakka sahip olması veya bir yükümlülük sahibi olması şartı aranmaktadır. Dolayısıyla failin bahsedilen şartları taşıması gerekir.

Mağdur

Mağdur, kendisine karşı işlenen suçtan zarar gören kişi olarak tanımlanabilmektedir.

Şantaj suçunun mağduru açısından faildeki gibi herhangi bir şart aranmamaktadır. Bu bakımdan mağdur, herkes olabilmektedir.

Suçun Konusu

Suçun konusu, hareketin yönelik olduğu ve suçun üzerinde gerçekleştiği kişi ya da şeyleri ifade etmektedir.

Şantaj suçu kapsamında gerçekleştirilen eylemlerden etkilenen ve zarar gören kişiler, şantaj suçunun konusunu oluşturmaktadır.

Fiil

Şantaj suçu eylem olarak seçimlik hareketli bir suç olup 3 farklı şekilde işlenebilmektedir. Bunlar aşağıda şöyle belirtilmektedir;

• Failin, mağduru kanuna aykırı veya yükümlü olmadığı bir şeyi yapmaya veya yapmamaya zorlaması,
• Failin, haksız çıkar elde etmek amacıyla mağduru zorlaması,
• Failin, mağdurun şeref veya haysiyetine zarar verecek nitelikteki hususlarını açıklayacağı yönünde tehditte bulunması.

Manevi Unsurlar

Manevi unsur, failin yapmış olduğu fiil ile kendi arasındaki manevi bağı diğer bir deyişle suç işlemek amacıyla ortaya koyduğu iradeyi ifade etmektedir. Manevi unsur, kast ve taksir şeklinde ikiye ayrılmaktadır.

Bir suçun taksirle işlenebilmesi için suçun kanuni tanımında bunun açıkça belirtilmesi gerekmektedir. Bu kapsamda TCK’nin 107. Maddesindeki hükmü gereğince taksirle şantaj suçuna yer verilmemiştir.

Dolayısıyla şantaj suçunun kasten yani bilerek ve isteyerek gerçekleştirilebileceği kabul edilmektedir.

ŞANTAJ SUÇUNUN ÖZEL GÖRÜNÜŞ ŞEKİLLERİ

ŞANTAJ SUÇUNDA TEŞEBBÜS MÜMKÜN MÜDÜR?

Teşebbüs, failin suçu işlemek üzere hazırlık hareketlerine geçmesiyle birlikte suçun icrasına doğrudan doğruya başlamasına rağmen elinde olmayan sebeplerden ötürü bahse konu suçu tamamlayamamasını ifade etmektedir.

Suçun tamamlanması için söz konusu hareketten ayrı bir neticenin meydana gelmesi şart değildir. Bu bağlamda şantaj suçunun teşebbüs aşamasında kalması icra hareketlerinin bölünebildiği durumlarda mümkündür denilebilir.

Örneğin failin, mağdura şantaj suçunu içeren bir ses kaydı göndermek istemesi, ancak ses kaydının internet kesintisi sebebiyle mağdura ulaşamaması halinde şantaj suçu teşebbüs aşamasında kalacaktır.

Şantaj suçuna teşebbüs halinde TCK’nin 35. maddesindeki hüküm gereğince faile verilecek cezalarda indirim yapılmaktadır.

ŞANTAJ SUÇUNA İŞTİRAK

Şantajın TCK’nin 107. maddesinde yer alan şekli bakımından iştirak hali bakımından bir özellik arz etmemektedir

ŞANTAJ SUÇU BİR MAĞDURA KARŞI BİRDEN FAZLA KEZ İŞLENEBİLİR Mİ?

Şantaj suçu, tek bir fiille birden fazla kişiye karşı işlenebilecektir. Bu durumda zincirleme suç hükümleri uygulanacaktır.

Yine failin, suçu işleme kararı doğrultusunda tek bir mağdura karşı farklı zaman dilimleri içerisinde birden fazla olacak şekilde tekrarlanan davranışlarla şantaj suçunu işlenmesi mümkündür.

Bu durumda TCK’nın 43.maddesindeki hükmü uyarınca zincirleme suç hükümleri uygulanmakta ve cezada artırım yapılmaktadır.

Örneğin; failin elinde fotoğrafları olduğu için mağdura karşı şantaj yapmak suretiyle, mağdurdan birden fazla kere para alınarak tekrarlanan davranışlarla suçun işlenmesi halinde zincirleme suç hükümleri uygulanacaktır.

Aynı zamanda şantaj suçunu oluşturan davranışlar, başka bir suçun oluşumuna da sebebiyet veriyorsa, fail en fazla cezayı gerektiren suçtan cezalandırılır.

ŞANTAJ SUÇUNUN CEZASI NEDİR?

Şantaj suçu, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu madde 107 hükmünde düzenlenmekte olup cezası 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası ve 5000 güne kadar adli para cezasıdır.

Maddenin düzenlenmesi bakımından mahkeme tarafından sadece hapis cezası veyahut sadece adli para cezasına hükmedilmesi için bir zorunluluk bulunmamaktadır. Mahkeme tarafından hem hapis cezasına hem de adli para cezasına ayrı ayrı hükmedilebilecektir.

Şantaj suçunda hapis cezası ve adli para cezasının yanı sıra yargılama sonunda mahkemece iki yıl veya daha az süreli bir hapis cezasına hükmedilmesi halinde sanık hakkında Hükmün Açıklanmasının Geri Bırakılması (HAGB) kararı verilmesi ve cezanın ertelenmesi mümkündür.

ŞANTAJ SUÇU İLE TEHDİT SUÇU ARASINDAKİ FARKLAR NELERDİR?

Genellikle şantaj ve tehdit fiilleri birbirine karıştırılabilen iki suç tipidir. Ancak görülmektedir ki, tehdit suçlarında korkutma unsuru ön plana çıkarken, şantaj suçunda haksız yarar sağlama ön plana çıkmaktadır.

• Tehdit ve şantaj suçu arasında kanun hükümlerinde ceza bakımından da açıkça fark vardır. Tehdit suçunun cezası 6 aydan 2 seneye kadar hapis cezası gözetilirken, şantaj suçunun cezası 1 seneden 3 seneye kadar hapis cezası ve de 5000 güne kadar adli para cezası şeklinde düzenlenmiştir.
• Tehdit suçunda nitelikli haller söz konusuyken, şantaj suçunun nitelikli hali mevcut değildir.
• Bu iki suçu birbirinden ayıran en önemli husus, haksız yarar sağlama şantaj suçunda özel bir kast aranmamakla birlikte sadece “haksız yarar sağlamak” maksadı bulunmaktadır.

Örneğin; “şikayetini geri çekmezsen seni bitiririm” gibi bir cümle sadece tehdit suçudur.

Ancak “istediğim parayı vermezsen fotoğraflarını sosyal medyada paylaşırım” şeklindeki bir cümle, haksız yarar sağlama maksadıyla gerçekleştirilen şantaj suçunu teşkil etmektedir.

Bahse konu tehdit suçu TCK’nın 106. Maddesinde düzenlenmiş olup şu şekildedir;

TCK Madde 106-

“(1) Bir başkasını, kendisinin veya yakınının hayatına, vücut veya cinsel dokunulmazlığına yönelik bir saldırı gerçekleştireceğinden bahisle tehdit eden kişi, altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile cezalandırılır. Bu suçun kadına karşı işlenmesi hâlinde cezanın alt sınırı dokuz aydan az olamaz. Malvarlığı itibarıyla büyük bir zarara uğratacağından veya sair bir kötülük edeceğinden bahisle tehditte ise, mağdurun şikayeti üzerine, altı aya kadar hapis veya adlî para cezasına hükmolunur.

(2) Tehdidin;

1. a) Silahla,
2. b) Kişinin kendisini tanınmayacak bir hale koyması suretiyle, imzasız mektupla veya özel işaretlerle,
3. c) Birden fazla kişi tarafından birlikte,
4. d) Var olan veya var sayılan suç örgütlerinin oluşturdukları korkutucu güçten yararlanılarak, İşlenmesi halinde, fail hakkında iki yıldan beş yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.

(3) Tehdit amacıyla kasten öldürme, kasten yaralama veya malvarlığına zarar verme suçunun işlenmesi halinde, ayrıca bu suçlardan dolayı ceza verilir.”

ŞANTAJ SUÇU NASIL İSPATLANIR?

Şantaj suçu günümüzde çeşitli iletişim araçlarıyla işlenmeye müsait bir suçtur. Şantaj suçu, tanık beyanlarının yanı sıra bazı teknik delillerle de kanıtlanabilmektedir, şantaj suçunda ispat araçları şu şekildedir:

• Tanık beyanları,
• Dosyalar,
• Metinler,
• Mesaj içerikleri,
• HTS kayıtları,
• Gizli ses ve görüntü kaydı almak,
• WhatsApp, Telegram uygulamaları üzerinden gönderilen mesajlar,
• Skype, Youtube, Facebook, Instagram,

 Yukarıda bahsedilen sosyal medya ve iletişim araçlarıyla şantaj yapılmaktadır ve bu araçlar aynı zamanda ispat aracıdır.

ŞANTAJ SUÇUNDA MAHKEMENİN VEREBİLECEĞİ KARARLAR NELERDİR?

Yargılama süreci son bulduğunda, hâkim somut olayı hukuka ve hakkaniyete uygun olarak objektif bir şekilde değerlendirecektir ve karar verecektir. Hâkimin verebileceği kararlar aşağıdaki şekillerde olabilir;

• Beraat Kararı
• Ceza Verilmesine Yer Olmadığı Kararı
• Mahkûmiyet Kararı
• Adli Para Cezası
• Hükmün Açıklanmasının Geriye Bırakılması (HAGB)
• Cezanın Ertelenmesi Kararı
• Davanın Düşmesi Kararı

ŞANTAJ ÖRNEKLERİ

• Çalışanının işyerinden mal kaçırdığını gören patronun “Seni işten atıp şikâyet etmemi istemiyorsan yanımda 5 ay ücretsiz ve sigortasız çalışacaksın.” şeklinde söylemi,
• “Banka hesabıma 50.000 TL yatırmazsan elimdeki ses kayıtlarını kocana verir ve onu aldattığını söylerim.” şeklinde kadının korkutulması,
• 10.000 TL vermezsen Youtube, Facebook, Instagram üzerinden, şeref ve saygınlığına zarar verecek nitelikteki çekilen fotoğrafları ve videoları paylaşacağı şeklinde söylemler,
• Eski sevgilisinin fotoğraflarını, videolarını, müstehcen içeriklerini elinde bulunduran kişinin, eski sevgilisinin onunla barışması için bu fotoğraflar veya videolar ile ona şantaj yapması,
• Flört edilen kadına karşı, erkeğin ondan temin ettiği özel fotoğraflar, müstehcen fotoğraflar ile şantaj yapması ve para istemesi,
• Kadına karşı şantaj yapılarak, kadının özel fotoğraflarının internette paylaşılacağını söylemek suretiyle kadını cinsel ilişkiye girmeye zorlamak,
• Boşanma davası sırasında bana 1 milyon Türk Lirası ver yoksa işyerine gider uyuşturucu kullandığını söyler seni işten attırırım demek şantaj suçuna örneklerdir.

SIKÇA SORULAN SORULAR

1. Şantaj Suçu Şikâyete Bağlı Mı?

Şantaj suçu, TCK’nin 107. maddesi kapsamında tehdit suçunun özel bir şekli olduğundan takibi şikâyete tabi tutulmamakla birlikte mağdur şikayetçi olmasa da suçun işlendiğini şikâyet ve sair yollarla herhangi bir şekilde öğrenen cumhuriyet savcısı tarafından re’sen soruşturma başlatılabilir.

2. Şantaja Uğruyorum Ne Yapmalıyım? Fotoğraflarımla şantaja uğruyorum ne yapmam gerek? Videolarım başkasının elinde şantaja uğruyorum ne yapabilirim?

Şantaj suçu TCK’da düzenlendiği şekil bakımından şikâyete bağlı bir suç olmamakla birlikte, yargılama sürecinin başlatılması adına mağdur veya üçüncü kişilerin adli makamlara gerekli başvuruları yapmaları ve suçu bildirmeleri gerekmektedir.

Bu hususlar doğrultusunda kanunda şantaj suçu açısından belirli bir şikâyet süresi öngörülmemiştir.

Ve bu suçla karşı karşıya kalınması halinde haksızlığa uğrayan mağdurun haklarının korunması bakımından alanında uzman bir avukatla iletişime geçmek gerekmektedir.

3. Şantaj Suçunda Görevli Mahkeme Neresidir?

Şantaj suçunun cezasının alt sınırı bir yıl üst sınırı ise üç yıldır. Şantaj suçun cezasının üst sınırı sebebiyle yapılan yargılamalarda yani kovuşturulmasında görevli olan mahkeme Asliye Ceza Mahkemeleridir.

4. Şantaj Suçu Uzlaşmaya Tabii Midir?

Uzlaşma, tanımı gereğince fail ile suçun mağduru olan kişinin bir uzlaştırmacı aracılığıyla iletişim kurarak anlaşmaya varmasıdır. Bu bakımdan şantaj suçu soruşturması ve kovuşturması gereğince şikâyete bağlı olan bir suç olmamakla birlikte CMK’nin 253. maddesinde sayılan katalog suçlardan biri de değildir. Bu sebepten ötürü şantaj suçu, uzlaşma kapsamında değildir.

5. Şantaj Suçunda Zamanaşımı Ne Kadardır?

Şantaj suçu bakımından herhangi bir şikayet süresi bulunmamaktadır.

Ancak, suçun dava zamanaşımı süresi 8 yıl olmakla birlikte, suçun işlendiği tarihten itibaren 8 yıl geçmeden öğrenilmesi ve savcılığa bildirilmesi ile suçun soruşturulması re’sen yapılacaktır.

Aksi halde söz konusu davanın zamanaşımı süresi dolacağından suç ile ilgili soruşturma yapılması mümkün olmayacaktır.

6. Şantaj Suçunu Adli Para Cezasına Çevirmek Mümkün Müdür?

Türk Ceza Kanunu’nda şantaj suçu düzenlenme şekli bakımından hem hapis cezası hem de adli para cezasının verilmesi öngörülmüştür. Dolayısıyla şantaj suçundaki hapis cezasının adli para cezasına çevrilmesi mümkün değildir.

7. Şantaj Suçunda Tazminat Davası Açılabilir Mi?

Şantaja uğrayan mağdurun, ceza davasının sonucunu beklemeksizin tazminat davası açabilme hakkı bulunmaktadır. Ancak tazminat davası, uygulama gereğince, ceza davasının sonuçlanmasını beklemektedir.

Mağdur, şantaj eyleminden dolayı maruz kaldığı saldırı, maddi, manevi ve psikolojik çöküntü sebebiyle zararının tazmin edilmesini isteyebilir. Bu husus doğrultusunda şantaj suçu nedeniyle mağdurun uğradığı zararın tazmini için açılacak dava ise asliye hukuk mahkemesinde görülecektir.

8. Şantaj Suçu Memurluğa Engel Midir?

Suçun failine ne kadar ceza verildiğinin önemi olmaksızın memuriyete engel teşkil eden bazı suçlar vardır. Bu suçlar: zimmet, hırsızlık, ihtilas, irtikâp, rüşvet, dolandırıcılık, inancı kötüye kullanma gibi yüz kızartıcı suçlardır. Bu suçlardan kesinleşmiş cezası bulunan kişi, aldığı ceza miktarının önemi olmaksızın devlet memuru olamayacaktır. Yukarıda sayılan suçlar dışındaki suçlar için ise kişinin almış olduğu ceza miktarı devlet memuru olma bakımından önem arz etmektedir. Şantaj yukarıda sayılan suçlardan olmadığından, şantaj suçu sebebiyle faile verilen ceza 1 yıl ve altında bir hapis cezası ise bu durum kişinin memuriyetine engel değildir.

9. Şantaj Suçunun Cezası Ne Kadardır?

Şantajın suçunun cezası TCK’nin 107/1. maddesi kapsamında hem 1 yıldan 3 yıla kadar hapis cezası hem de 5000 bin güne kadar adli para cezası şeklinde düzenlenmiştir.

SONUÇ:

Şantaj suçunda, kişi maruz kaldığı baskı ve tehdit doğrultusunda korkutularak istemediği bir şeyleri yapmaya veya yapmamaya zorlanabilir. Kişi, şantajda kullanılan durumun ve davranışların öğrenilmesinden korktuğu için failin isteklerine boyun eğebilir. Unutulmamalıdır ki, şantaj bir suçtur ve bu suç kapsamında failin sonu gelmeyecek isteklerine hiçbir zaman boyun eğmemek gerekmektedir. Şantaj mağduru olan kişinin MUTLAKA ÖNCELİKLE UZMAN BİR CEZA AVUKATIYLA KONUSMASI LAZIMDIR.

Şantaja uğrayan kadınlar, şantaja uğrayan çocuklar, şantaja uğrayan kişiler şantaj yapan kişiye hissettirmeden öncelikle tarafımızdan yani ceza avukatlarından randevu almalı ve bir strateji oluşturulmalıdır. Ardından tecrübeli ceza avukatları olarak bizlerle birlikte adli makamlara gerekli başvuruları yapılacak, her türlü uzaklaştırma kararı da ayrıca alınacaktır. Şantaja uğrayan kadınların, çocukların, kişilerin mutlaka ve mutlaka suçun ispatı ve hukuki değerlerinin korunması açısından ceza avukatlığı alanında uzman bir avukatına yardımına başvurması gerekir. Ofisimiz şantaj mağdurlarının daima yanındadır.

Bugün geniş bir çevrede ve birçok alanda hukuk hizmeti veren büromuz; en verimli, en çabuk ve en doğru şekilde çözüme ulaşmak amacıyla uzmanlaştığı birçok alanda müvekkillerinin kişisel ve ticari amaçları ve dahi her nevi şahsi önceliklerini esas alarak gizlilik içinde müvekkillerinin taleplerine uygun çözümler üretmektedir.

Bunun yanı sıra ofisimiz, vermiş olduğu önleyici hukuk hizmeti ile daha henüz hukuki uyuşmazlıklar ortaya çıkmamışken dahi müvekkillerinin çıkarlarını koruyan, zamanın ruhunu yakalamış dinamik bir ekibe sahip, agresif ancak etik avukatlık hizmetini  benimsemiş bir hukuk bürosudur. Ofisimiz hukuk mühendisliği ile kişi ve kurumlara özel çözümler sunmaktadır.

Bu yazımızdan sonra özel hayatın gizliliğini ihlal konulu makalemizi de okuyabilirsiniz. https://temizerhukuk.com/ozel-hayatin-gizliligini-ihlal-sucu/

Yaren KARINDAŞ

BURAK TEMİZER HUKUK BÜROSU