KAÇAK MAÇ İZLEMENİN CEZASI NEDİR ?
Ülkemiz spora ve de özellikle de futbola tutkusuyla bilinen bir ülkedir. Futbol 7’den 70’e herkesin ilgisini çekmekte, özellikle de haftasonları stresli geçen haftanın ardından deşarj olma alanı yaratmaktadır. Ancak ülkemizin içinden geçtiği ekonomik şartlarla birlikte Bein Sports, S Sport, Exxen gibi kuruluşlara ödenen aylık ücretler de oldukça artmış ve de vatandaşlarımız bu platformlara ücret vermeyi fuzuli bir ihtiyaç olarak değerlendirmeye başlamıştır. Ancak halkımız içindeki spor ve de başta futbol tutkusunun önüne geçemeyeceği için maçları izlemek için çeşitli alternatif arayışlara girişmiştir.
Neticesinde de maç saatlerinde çeşitli siteler üstünden yapan bir başka deyişle maçları canlı olarak internet üzerinden yayınlayan kaçak sitelere yönelim başlamıştır. Bu kaçak sitelerle yayıncı kuruluş dahi mücadele etmekte zorlanmaktadır, kapanan sitelerin ismi hemen değişmekte, kaçak yayıncılar yeni siteler üzerinden yayınlarına devam etmektedir.
Kaçak maç yayını yapmanın suç olduğu zaten bilinen bir gerçektir. Peki ya kaçak maç yayını izlemek suç mudur? Bir başka deyişle kaçak yollardan maç izleyenler için bir ceza var mıdır? Kaçak maç yayını izleyenlerin tazminat davasıyla karşılaşması ihtimali var mıdır?
Bu makalemizde sizlere bundan bahsedeceğiz.
Başka bir konuya ilişkin “Yasadışı Bahis ve Kumar Oynama Suçu” konulu makalemizi de okuyabilirsiniz.
KAÇAK MAÇ YAYINI İZLEME VE KARŞILIKSIZ YARARLANMA SUÇU
Türk Ceza Kanunu’nun 163. maddesi “karşılıksız yararlanma suçuna” ilişkindir ve şu şekildedir;
Karşılıksız yararlanma
Madde 163- (1) Otomatlar aracılığı ile sunulan ve bedeli ödendiği takdirde yararlanılabilen bir hizmetten ödeme yapmadan yararlanan kişi, iki aydan altı aya kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır.
(2) Telefon hatları ile frekanslarından veya elektromanyetik dalgalarla yapılan şifreli veya şifresiz yayınlardan sahibinin veya zilyedinin rızası olmadan yararlanan kişi, altı aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası ile cezalandırılır.
(3) (Ek: 2/7/2012-6352/83 md.) Abonelik esasına göre yararlanılabilen elektrik enerjisinin, suyun veya doğal gazın sahibinin rızası olmaksızın ve tüketim miktarının belirlenmesini engelleyecek şekilde tüketilmesi halinde kişi hakkında bir yıldan üç yıla kadar hapis cezasına hükmolunur.
Maddenin daha koyu renkte yer verdiğimiz altı çizili yukarıdaki 2. fıkrasından da görüleceği üzere ikinci fıkradaki suçun konusunu iki husus oluşturmaktadır. Bunlardan birincisi; telefon hatları ve frekansları, ikincisi ise; elektromanyetik dalgalarla yapılan şifreli veya şifresiz yayınlardır.
Elektromanyetik dalgadan kasıt ise 2954 sayılı Türkiye Radyo ve Televizyon Kanununun 3. maddesinde yer alan; boşlukta veya kablo, cam, iletken ve benzeri bir fiziki ortamda ışık hızı ile yayılan suni olarak üretilmiş ve manyetik özelleri olan dalga olarak tanımlanan bir ibaredir.
Şifreli veya şifresiz yayınlar da 5809 sayılı Elektronik Haberleşme Kanununun 3. maddesinde; karasal, kablo, uydu ve diğer ortamlar
üzerinden, şifreli veya şifresiz olarak kitle haberleşmesi amacıyla yapılan veya bireysel iletişim hizmetlerini kapsamayan görüntü ve/veya ses ileti olarak yer almaktadır. Doktrine göre; şifreli yayınlar, özellikle televizyonlarda, bazı şirketler tarafından ancak ücreti ödenmek suretiyle yararlanılabilecek olan ve abonelik sözleşmesi doğrultusunda ödenecek bir para karşılığında kullanıma/ yayına sunulan bir takım
aletlerle izlenmesi mümkün yayınlardır.
Türk Ceza Kanununun 163. maddesinin gerekçesinde de; şifreli veya şifresiz yayın yapan televizyon yayınlarından sahiplerinin veya zilyetlerinin rızası olmadan yararlanılması durumunda da bu suçun oluşacağı açıkça ifade edilmiştir.
Ceza Hukuku ile ilgili daha detaylı bilgi almak ve Ceza Hukuku alanındaki diğer konularda bilgi edinmek isterseniz, ilgili sayfayı ziyaret edebilirsiniz.
KAÇAK MAÇ YAYINI İZLEMENİN CEZASI NE KADARDIR?
Yukarıdaki açıklamalarımızdan sonra TCK’nın 163. maddesinin 2. fıkrasına göre kaçak maç yayını izlemenin cezasının altı aydan iki yıla kadar hapis veya adlî para cezası olduğunu söylemek isteriz.
Burada görüldüğü üzere hapis ve adli para cezası arasında “veya” kelimesi yer almakta olup, hakim burada ya hapis cezasına ya da adli para cezasına hükmedecektir, ikisine aynı anda hükmedilmesi mümkün değildir. Ancak adli para cezalarının oldukça yüksek tutarlara kadar çıkabileceğini de hatırlatmak isteriz.
Yargıtay da kaçak maç yayını izlemeyi karşılıksız yararlanma suçu kapsamında değerlendirmektedir.
Yargıtay Kararı – 6. CD., E. 2012/10162 K. 2014/19184 T. 11.11.2014
“27.11.2005 tarih ve 20:25 saatli tutanak içeriğinde; katılan şirketin ücretli maç yayını yapan şifreli dijital platform hattına, sanığın derneğinde şifre çözücü program veya kart kullanılarak girilip, Fenerbahçe–Galatasaray takımları arasında oynanan maçın ücretsiz izlendiğinin görüldüğüne yada şifre çözücü sistemin ele geçirildiğine dair tespit bulunmadığı,
Tanık polis memurları Celalettin ve Murat’ın aşamalarda özetle; olay günü katılan vekili ile birlikte kaçak digitürk yayını olup olmadığını tespit için sanık tarafından işletilen dernek lokaline gittiklerinde televizyon ekranında Lig Tv logosu gördüklerini, herhangi bir yayın akışı bulunmadığını, içeride yaklaşık 25-30 kişi bulunması ve geldikleri anda digitürkte Fenerbahçe-Galatasaray maçının yayınlanıyor olması nedenleriyle kalabalıktan göremedikleri bir kişinin kaçak TV kartını çıkarıp sakladığını tahmin ettiklerini beyan ettikleri,
Sanığın savunmalarında; katılan şirkete ait digitürk aboneliği ve buna ilişkin yayınları alabilecek kartı bulunmadığını, tespit sırasında dernek içindeki kişilerin TRT-3′ de yayınlanan Türkiye-Portekiz maçını izledikleri belirtip, suçlamayı kabul etmediği,
18.01.2007 tarihli bilirkişi raporunda özetle; sanığa ait uydu alıcısında şifreli dijital yayınları izlemeyi sağlayacak şifre kırıcı modül takılı olmadığı ve bu haliyle katılan şirketin şifreli yayınlarını göstermeyeceğine dair tespit yer aldığı anlaşılmıştır.
Bu açıklamalar ışığında; sanığın işyerinde yapılan tespit sırasında TRT-3 de Türkiye-Portekiz maçı yayını yapılıp yapılmadığı ve teknik bilirkişi vasıtasıyla digitürk yayını olmaksızın televizyon ekranında Lig Tv logosu görünmesinin mümkün olup olmadığı tespit edilerek, sonucuna göre sanığın hukuki durumunun yeniden değerlendirilmesi gerektiği düşünülmeden, eksik kovuşturma ile karar verilmesi,
Yargıtay Kararı – 19. CD., E. 2015/12027 K. 2016/1043 T. 2.2.2016
“a- Sanığın, katılan şirket tarafından elektromanyetik dalgalarla yapılan şifreli maç yayınından abonelik olmaksızın şifre kırıcı sistem kullanarak işyerinde izletmesi eyleminin 5237 sayılı TCK’nın 163/2. maddesinde düzenlenen karşılıksız yaralanma suçunu oluşturduğunun gözetilmemesi,”
şifre kırıcı cihaz kullanmak suretiyle maç yayını yapıldığının tespiti durumunda ise eylemin TCK ‘nın 163/3. maddesindeki karşılıksız yararlanma suçunu oluşturacağı gözetilmeden eksik kovuşturma yapılarak yazılı şekilde beraat kararı verilmesi,
Kanuna aykırı ve şikayetçi vekilinin temyiz nedenleri bu itibarla yerinde görüldüğünden tebliğnameye uygun olarak, HÜKMÜN 5320 sayılı Kanun’un 8/1. maddesi gereğince uygulanması gereken 1412 sayılı CMUK’nın 321. maddesi uyarınca BOZULMASINA, “
Ceza hukuku ile ilgili diğer yazılarımızı da inceleyebilirsiniz.
TARİHİ ESER KAÇAKÇILIĞI – https://temizerhukuk.com/tarihi-eser-kacakciligi-sucu/
MALA ZARAR VERME SUÇU -https://temizerhukuk.com/mala-zarar-verme-sucu-ve-cezasi/
TEROR ORGUTU ÜYELİĞİ https://temizerhukuk.com/teror-orgutu-uyeligi-sucu-ve-cezasi/
KAÇAK MAÇ YAYINI İZLEMEK VE TEKNOLOJİK ÖNLEMLERİ ETKİSİZ KILMA SUÇU(FSEK M.72)
Bu suç Türk Ceza Kanunu’nda değil Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu’nda düzenlenmiş olup FSEK m.72 hükmü şöyledir;
“Bu Kanunda yer alan hakların korunması amacıyla eser, icra, fonogram, yapım ve yayınların kullanımının kontrolünü sağlamak üzere erişim kontrolü veya şifreleme gibi koruma yöntemi ya da çoğaltım kontrol mekanizması uygulamalarıyla sağlanan etkili teknolojik önlemleri etkisiz kılmaya yönelik;
- a) Ürün ve araçları imal veya ithal eden, dağıtan, satan, kiraya veren veya ticari amaçla elinde bulunduranlar,
- b) Ürün ve araçların reklam, pazarlama, tasarım veya uygulama hizmetlerini sunanlar, 6 aydan 2 yıla kadar hapis cezasıyla cezalandırılır.”
FSEK kapsamında sayılan söz konusu suçlardan dolayı ceza muhakemesi evresinin başlaması yani telif hakkı ihlaline sebebiyet veren şüpheli veya fail hakkında soruşturma ve kovuşturma yapılması şikâyete bağlıdır.
Dolayısıyla, telif hakkı ihlal edilen hak sahipleri tarafından somut olayı özetler ve delillerle destekler bir dilekçe yazılarak Cumhuriyet Savcılığına şikayette bulunulması gerekli olup bu çerçevede telif hakkı ihlalinde bulunan şüpheli veya fail hakkında yani kaçak maç yayını izleyen kişi hakkında takipsizlik/KYOK verilmesinin önüne geçilebilmesi için bu alanda hizmet veren bir ceza avukatından hukuki destek almak oldukça yararınıza olacaktır.
DİĞER MAKALELERİMİZE DE GÖZ ATABİLİRSİNİZ.
KAÇAK MAÇ YAYINI İZLEMEK TELİF HAKKI İHLALİ MİDİR?
Yayıncı kuruluş yani Digiturk ve Bein Sports şu an telif hakkı sahibi konumundadır.
Eser sahiplerinin sahip olduğu söz konusu maddi ve manevi haklara riayet edilmediği takdirde telif hakkı ihlali gündeme gelecektir. Böylelikle, telif hakkı ihlal edilen eser sahipleri veya diğer hak sahipleri, FSEK m.66 vd. düzenlenmiş olan hukuki ve cezai yollara başvurabilecektir.
Telif Hakları konusundaki sitemizdeki yazılarımızda da önemle belirtmiş olduğumuz üzere;
FSEK, eser sahibi ve diğer hak sahiplerinin maddi ve manevi haklarını koruyucu hükümler getirmiş olup telif hakkı ihlali durumunda, söz konusu kişiler tarafından aşağıda yazılı davaların açılabileceğini düzenlemiştir;
- Tespit Davası
- Maddi – Manevi Tazminat Davaları
- Tecavüzün Men’i Davası
- Tecavüzün Ref’i Davası (3 Kat Telif Tazminatı)
Dolayısıyla çeşitli tazminat davalarıyla karşılaşılması ihtimali de kaçak yayın izleyenler için söz konusudur.
SONUÇ :
Sizler sadece futbola ve takımınıza olan tutkunuzdan ötürü ve de ekonomik zorluklar sebebiyle kaçak maç yayını izleyerek aslında -halk diliyle- kötü bir şey yapmadığınızı düşünseniz de hukuk sistemimiz içinde kaçak maç yayını izlediği tespit edilenleri çeşitli cezai ve hukuki yaptırımların beklemesi ihtimali bulunmaktadır.
Eğer kaçak maç yayını izlediğiniz için evinize herhangi bir tebligat geldiyse veya karakoldan telefon aldıysanız mutlaka öncesinde uzman bir ceza avukatından yardım almayı unutmayınız. Aksi taktirde sabıka kaydınız oluşabilir ve maddi kayıplar da yaşayabilirsiniz. Tarafımız sizlere uzman olduğu ceza hukuku alanında daima destek olmak için hazırdır.
Başka bir konuya ilişkin “Yasadışı Bahis ve Kumar Oynama Suçu” konulu makalemizi de okuyabilirsiniz.
BURAK TEMİZER HUKUK BÜROSU